Nowy numer 13/2024 Archiwum

Zapomniane mozaiki

Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytut Stefana Starzyńskiego i Fundacja Nowej Kultury Bęc wydały kolejną z cyklu "Archimap". Tym razem dotyczącą mozaiki.

Premiera publikacji Pawła Giergonia "Archimapa. Mozaiki warszawskie" odbędzie się 14 grudnia o godz. 18.30 w klubokawiarni Syreni Śpiew przy ul. Szarej 10a. Od poniedziałku publikację będzie można już kupić w księgarniach. Na mapie można znaleźć informacje historyczne dotyczące m.in. mozaiki Wojciecha Fangora na Dworcu PKP Warszawa Śródmieście, mozaiki-zegara Kazimierza Gąsiorowskiego i Teresy Chromy na Starym Mieście, czy mozaiki Ewy Kuleszy, Wandy Rodowicz i Wandy Skonieckiej na dawnym hotelu dla cudzoziemców (PUMA). Część opisów, w wersji polskiej i angielskiej, została wzbogacona archiwalnymi zdjęciami.

"Mozaiki prezentowane w niniejszym opracowaniu pochodzą głównie z lat 60. XX wieku. 50 przedstawionych tu przykładów to ledwie skromna cząstka imponującej liczby mozaik powstałych w Warszawie po 1945 roku. Niestety jest to niemal wszystko, co z owej liczby pozostało. Wiele unikalnych, wartościowych kompozycji zniszczono jako „stare”, „brzydkie” i „komunistyczne”(!).  Nie istnieje też system prawny, potrafiący skutecznie zapobiec tego typu destrukcyjnym działaniom. Peerelowskie mozaiki to dziś gatunek na krawędzi niebytu, a przecież każda z nich opowiada historię – o twórcy, minionych czasach, modzie czy polityce. Wśród autorów barwnych kompozycji można znaleźć nazwiska artystów zarówno znanych, jak i tych, dla których miejsca w almanachu sztuki polskiej czasów PRL-u zabrakło. Wszystkim im należy się pamięć i szacunek. Ich dzieła przetrwały. Świadomość posiadania własnego, cennego dziedzictwa artystycznego trzeba wyzwolić w ludziach na nowo. Bezkrytyczne zapatrzenie w zachodnie wzorce estetyczne rodzi nieuleczalne kompleksy, rodzimej sztuce przynosząc nieodwracalne straty. Być może dzięki tej skromnej publikacji uda się ocalić od zniszczenia wartościowe dzieło lub dwa. Niewykluczone, że jest to również ostatni moment, aby większość z prezentowanych tu mozaik zobaczyć na własne oczy" - pisze autor Paweł Giergoń

To już czwarta z serii architektonicznych map Warszawy. Poprzednio ukazały się "Archimapa 1918-1939 Warszawa. Architektura 20-lecia międzywojennego.", "Archimapa 1949-1956. Warszawa. Socrealizm.", "Archimapa Warszawa niezaistniała.". Wszystkie są wykonane z materiału, który jest nieprzemakalny i nie da się go podrzeć, dzięki czemu mapy stają się bardziej funkcjonalne.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy