Nauczyliście nas być wolnymi

Spotkanie z Powstańcami Warszawskimi, które odbyło się  w Parku Wolności na terenie Muzeum Powstania Warszawskiego, rozpoczęło obchody 78. rocznicy wybuchu zrywu 1944 roku.

Podczas uroczystych obchodów 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda wręczył odznaczenia państwowe uczestnikom Powstania Warszawskiego oraz osobom pielęgnującym pamięć o tamtych wydarzeniach. Przemysław Keler/ KPRP

Tradycyjnie już, jak co roku, w przededniu rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego Prezydent RP spotkał się z bohaterami zrywu z 1944 roku.

Spotkanie Powstańców z Prezydentem RP A. Dudą i Prezydentem m.st. Warszawy R. Trzaskowskim
Muzeum Powstania Warszawskiego

Podczas uroczystości Andrzej Duda wręczył odznaczenia państwowe uczestnikom powstania oraz osobom pielęgnującym pamięć o tamtych wydarzeniach.

– Tutaj na przestrzeni ostatnich lat, mówiłem wielokrotnie, jak wielka jest wartość czynu powstańczego, pamięci o Powstaniu Warszawskim i Powstańcach Warszawskich. Jak niezwykła, państwowotwórcza jest wartość tego czynu zbrojnego, tej pamięci, tej obecności dla Rzeczypospolitej – podkreślał prezydent RP. – Ten sposób myślenia o ojczyźnie, o ważnych dla niej sprawach przekłada się także i na obecne czasy. Myślę o tej postawie, jaką przyjęliśmy jako społeczeństwo, po prostu jako Polacy, wobec wojny, która zaczęła się za naszą granicą na Ukrainie w wyniku rosyjskiej napaści. Dziękuję wam za to, że przekazaliście tę wrażliwość tak, że my nie opuszczamy dzisiaj, mimo że nie zobowiązywaliśmy się nigdzie formalnie do tego, że będziemy pomagać jako państwo, jako naród, jako społeczeństwo – mówił Andrzej Duda, zwracając się do Powstańców.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władzy państwowej, samorządowej, Wojska Polskiego, Kościoła, harcerze, wolontariusze.

Przed spotkaniem Andrzej Duda złożył wieniec przed tablicą upamiętniającą prezydenta RP śp. Lecha Kaczyńskiego, inicjatora Muzeum Powstania Warszawskiego.

Powstanie Warszawskie, które wybuchło 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00, było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Do walki w stolicy przystąpiło około 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło około 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły około 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, około 500 tys. osób, wypędzono z miasta, które po powstaniu Niemcy zaczęli systematycznie burzyć.

Lista odznaczonych na kolejnej stronie.

Odznaczeni zostali:

za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, KRZYŻEM WIELKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI pośmiertnie Eugeniusz STASIECKI, pseudonimy: „Piotr”, „Poleski”, „Piotr Pomian”, szef Głównej Kwatery Szarych Szeregów „Pasieki” zastępca naczelnika Szarych Szeregów, poległ 16 sierpnia

KRZYŻEM KOMANDORSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI pośmiertnie Stanisław LEOPOLD, pseudonimy: „Rafał”, „Leon”, dowódca 1. kompanii w batalionie „Parasol”, członek Rady Programowej Szarych Szeregów, poległ 25 sierpnia

za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za pielęgnowanie pamięci o najnowszej historii Polski KRZYŻEM OFICERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI:

• Mieczysław BUCZKOWSKI pseudonim „Buk”, młodszy lekarz w szpitalu przy ul. Krasińskiego 31
• Stefania DEMBOWSKA pseudonim „Stefa”, łączniczka i sanitariuszka w Wojskowej Służbie Ochrony Powstania
• Danuta DWORAKOWSKA–JĘDRZEJCZAK pseudonim „Lena”, batalion „Gozdawa”, sanitariuszka, ranna w Powstaniu
• Helena MAJKOWSKA pseudonim „Ela”, łączniczka i sanitariuszka w Wojskowej Służbie Kobiet na Mokotowie

KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI:

• Janina BURZA pseudonim „Janka”, Zgrupowanie „Kryska”, batalion „Tur”
• Janina JANKOWSKA pseudonim „Jasia”, sanitariuszka, II Obwód AK „Żywiciel”
• Anna KUREK pseudonim „Anka”, sanitariuszka w „Bakcylu” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego AK w Grupie „Północ”)
• Janina OSTROWSKA–KIN, Zgrupowanie „Róg”, sanitariuszka w Batalionie „Bończa”
• Waldemar SIELICKI pseudonim „Mały”, Zgrupowanie Stołpecko–Nalibockie. Pluton zwiadu konnego. Uczestnik walk o lotnisko bielańskie
• Edward SZCZEPAŃSKI pseudonim „Jantar”, Obwód „Obroża” Warszawskiego Okręgu AK, brał udział w zdobyciu koszar w Legionowie
• Janusz WIŚNIOWSKI pseudonim „Janusz”, Zgrupowanie „Paweł” – batalion „Antoni”

za wybitne zasługi w obronie suwerenności i niepodległości państwa polskiego KRZYŻEM ORDERU KRZYŻA NIEPODLEGŁOŚCI Aleksandra SKOWROŃSKA pseudonim „Lusia”, sanitariuszka, II batalion szturmowy „Odwet” (”Odwet II”)

za zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za pielęgnowanie pamięci o najnowszej historii Polski ZŁOTYM KRZYŻEM ZASŁUGI Izabella DZIABASZEWSKA pseudonimy „Iza” i „Ilona”, służba pomocnicza w Pułku „Baszta”

za wybitne zasługi w działalności na rzecz osób głuchoniemych, za pielęgnowanie pamięci o najnowszej historii Polski KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI:

• Tadeusz ADAMIEC, były dyrektor Instytutu Głuchoniemych imienia Jakuba Falkowskiego w Warszawie, strażnik pamięci o niesłyszących uczestnikach Powstania Warszawskiego
• za zasługi w pielęgnowaniu pamięci o najnowszej historii Polski ZŁOTYM KRZYŻEM ZASŁUGI Marek BURZYŃSKI, inicjator zorganizowania galerii obrazów o tematyce partyzanckiej, współpracownik środowiska „Grupy Kampinos”
• Robert FALKOWSKI, inicjator wielu uroczystości organizowanych na terenie VII Obwodu AK „Obroża”
• Grzegorz JASIŃSKI, wykładowca Wojskowej Akademii Technicznej, członek komitetu redakcyjnego edycji źródeł do Powstania Warszawskiego
• Krystyna WOLSKA–LIPIEC, twórczyni Wirtualnego Muzeum Pielęgniarstwa Polskiego i Muzeum Historii Pielęgniarstwa, propagatorka historii pielęgniarek i sanitariuszek w Powstaniu Warszawskim

SREBRNYM KRZYŻEM ZASŁUGI:

• Alicja ARCIMOWICZ–PIŁATOWICZ, wolontariuszka Muzeum Powstania Warszawskiego m.in. w Dziale Edukacyjnym, Dziale Promocji, Instytucie Stefana Starzyńskiego, Pokoju Kombatanta, Centrum Wolontariatu
• Marcin BIEGAS, organizator rekonstrukcji historycznych Grupy Kampinos AK
• Rafał BRODACKI, pracownik Działu Historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego
• Agnieszka CUBAŁA, autorka publikacji o Powstaniu Warszawskim
• Mirosław CZADO, przewodnik w Muzeum Powstania Warszawskiego
• Karolina DŁUSKA, koordynatorka wystaw plenerowych, wspierająca projekty edukacyjne Muzeum Powstania Warszawskiego
• pułkownik Leszek IWANIEC, dowódca 22 Wojskowego Ośrodka Kartograficznego w Komorowie, organizator uroczystości rocznicowych poświęconych m.in. Powstaniu Warszawskiemu
• Jolanta LEŚKO–SZYMCZAKOWSKA, pracownik Działu Obsługi Ekspozycji Muzeum Powstania Warszawskiego, a następnie Centrum Wolontariatu i Pokoju Kombatanta
• Dariusz ŁUCZYŃSKI, przewodnik w Muzeum Powstania Warszawskiego
• Maryla ŁUKASIŃSKA, twórczyni rekonstrukcji historycznych poświęconych pamięci „Grupy Kampinos”
• starszy szeregowy Paulina MAKULEC–WALENDA, żołnierz Wojsk Obrony Terytorialnej, organizator spotkań z Powstańcami
• Urszula MARCINKOWSKA–WRÓBLEWSKA, wolontariuszka w Muzeum Powstania Warszawskiego współpracująca m.in. z  Działem Edukacyjnym, Działem Promocji, Instytutem Starzyńskiego, Działem Archiwum, Pokojem Kombatanta i Centrum Wolontariatu
• Magdalena MILLER, starszy specjalista w Dziale Finansowym Muzeum Powstania Warszawskiego
• kapral Marcin MRÓWKA, żołnierz Wojsk Obrony Terytorialnej, koordynator ds. monitorowania stanu zdrowia i pomocy Powstańcom
• Zygmunt SELIGA, twórca repliki radiostacji powstańczej „Błyskawica”, współpracownik Muzeum w zakresie oceny i wartości wystawienniczej pamiątek przekazanych do Muzeum
• Renata SMOLARCZYK, wolontariuszka w Muzeum odpowiedzialna za wsparcie Powstańców, obsługę gości i uczestników obchodów, uczestnik projektu kwerend do Słownika biograficznego uczestników Powstania Warszawskiego
• podporucznik Anna SZCZEPAŃSKA, żołnierz Wojsk Obrony Terytorialnej, zajmuje się opieką nad Powstańcami i organizacją spotkań
• Hanna ŚWIDERSKA–KICIOR, organizatorka rocznic związanych z wybuchem Powstania Warszawskiego, w tym uroczystości upamiętniających zdobycie PAST–y
• Beata TRZCIŃSKA, wolontariuszka Muzeum, opiekuje się grobami Powstańców i cywilnych ofiar Powstania, prowadzi kwerendę do Słownika biograficznego uczestników Powstania Warszawskiego
• Rafał UTRACKI, współautor ekspozycji stałej Muzeum Powstania Warszawskiego, autor części haseł na ekspozycji
• Dariusz ZIELONKA, przewodnik w Muzeum Powstania Warszawskiego
• Jerzy ŻOCHOWSKI, organizator zlotów harcerskich w rocznicę Powstania Warszawskiego

za zasługi dla Niepodległej MEDALEM STULECIA ODZYSKANEJ NIEPODLEGŁOŚCI:

• Ryszard DWORAK pseudonim „Szczwany Lis I, goniec, Harcerska Poczta Polowa, Zgrupowanie „Krybar”
• Michał JASIŃSKI, pseudonim „Michaś”, łącznik V Obwodu, następnie Pomocniczej Okręgowej Składnicy Meldunkowej, Al. Jerozolimskie 17
• ksiądz Bogdan KOŃCZAK, pseudonim „Kodan” goniec, II Obwód AK Żoliborz
• Tadeusz KOWALSKI, pseudonim „Heniek” i „Barograf”, walczył w 7 pp AK Garłuch, aresztowany przez Gestapo, więzień Auschwitz
• Stanisław LIPIŃSKI, pseudonim „Kadet”, Zgrupowanie „Kampinos”, ranny podczas walk o Lotnisko Bielańskie
• Ludwika MENDELSKA, służby pomocnicze na Powiślu, Śródmieściu Południowym i Północnym
• Czesława SIELSKA, pseudonim „Nina”, sanitariuszka i łączniczka oddziałów Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa, uczestniczka walk na Starym Mieście
• Wanda THUN pseudonim „Wandzia”, sanitariuszka w Pułku AK Baszta.