Najbardziej osobista książka prof. Żaryna

Agata Śluarczyk

publikacja 21.11.2013 22:52

- To moje przeżycie historii - powiedział prof. Jan Żaryn o swojej najnowszej publikacji "Polska na poważnie".

Najbardziej osobista książka prof. Żaryna Prof. Jan Żaryn podczas promocji książki Agata Ślusarczyk /GN

Spotkanie poświęcone promocji najnowszej książki prof. Jana Żaryna "Polska na poważnie" odbyło się 21 października w Domu Pielgrzyma "Amicus". Wzięli w nim udział Marek Jurek, prezes Prawicy RP i marszałek Sejmu, Paweł Skibiński, historyk, dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, oraz autor książki - prof. Jan Żaryn, historyk. Spotkanie poprowadził Adam Chmielecki - publicysta i wydawca.

Marek Jurek, dzieląc się refleksją na temat książki, zwrócił uwagę, że napisana jest "tak, jak historię współczesną pisać należy", czyli z perspektywy niepodległości.  - Komunizm jest tylko tłem, bo w gruncie rzeczy jest to narracja o tym, jak Polacy próbowali zachować tożsamość, godność oraz o walce w czasach niewoli - powiedział. Dodał także, że wartością książki jest to, że jest to "książka o ludziach, których nie można zamknąć w schematach”. - Historia narodu składa się właśnie z historii ludzkich sumień - wyjaśnił.

Marszałek Sejmu uznał, że jest to najbardziej osobista publikacja prof. Żaryna. - Autor wielokrotnie wraca do punktów stycznych, gdzie historia jego rodziny wiązała się z historią narodu - mówił. Na zakończenie podkreślił, że "Polska potrzebuje wielkiej syntezy ideologicznej". - Praca prof. Żaryna może się do tego przyczynić - zauważył.

Z kolei Paweł Skibiński zwrócił uwagę, że autor traktuje sprawy, o których pisze na poważnie - przejmując się nimi. - To rzadkość w gronie akademickim - powiedział. Zauważył także, że historia opisywana przez prof. Żaryna jest historią żywych ludzi i w związku z tym podlega ocenie moralnej.

Zdaniem Skibińskiego, wartością publikacji jest "nie zaprzeczanie rzeczywistości". - Widać, że autor myśli według jakiegoś klucza wartości, co nie jest częste w dobie obłudnego dążenia do naukowego obiektywizmu. U wszystko jest na swoim miejscu: człowiek, Bóg, naród - powiedział.

Dodał także, że prof. Żaryn jest "odważnym historykiem, który nie boi się podejmować ważnych problemów", także z perspektywy swojej wiary. - Jest katolikiem i to widać. Z miłością pisze o Kościele i jego trudnościach. Po Janie Pawle II Żaryn twórczo kontynuuje tę wrażliwość - mówił.

Sam autor zgodził się z opiniami, jakie wygłosili przedmówcy. Odnosząc się do wątków osobistych w książce powiedział, że jego celem jest "włączyć czytelnika w myślenie o przeszłości patrząc na dokonania własnej rodziny". Przytoczył także szereg postaci, które były mu bardzo bliskie.  

Prof. Żaryn ustosunkował się także do subiektywizmu zawartego w publikacji. - Historia narodu jest ze mną zespolona. Nie mogę pisać historii o czymś, czego nie przeżywam. Cała książka to moje przeżycie historii - powiedział prof. Jan Żaryn.

Zaapelował także, by Polska pozostała narodem nienowoczesnym. - Jeżeli za nowoczesność uznajemy te wszystkie prądy ideowe, które nam się podaje w formie bezalternatywnej przyszłości, […] gdzie człowiek jest w pewnych trybach, uczestnicząc tylko w przemianach, o których decydują inne siły poza ludzką personalistycznie rozumianą świadomością, to nie ma zgody na taki naród polski. Naród polski ma składać się z jednostek, które same dokonują wyboru co do swojej przyszłości - powiedział.

Na zakończenie autor zwrócił uwagę na zawarty w publikacji termin "sierpniówka" (dekret z 31 sierpnia 1944 r., na podstawie którego skazano wielu polskich patriotów oskarżając ich o dwa przestępstwa: kolaborację z Niemcami i mordowanie Żydów). - Proszę sobie wyobrazić, że w 2013 r. te akta zostały potraktowane jako bardzo wiarygodne źródła do oceny polskiego podziemia czasów II wojny światowej. To temat, który wymaga od naukowców poważnej pracy. Jak to źródło rozbroić, bo nie wiadomo co w nim jest prawdą, a co kłamstwem. Wiele osób przyznawało się do zbrodni, których nie popełnili, w obawie o własne życie - powiedział.

Spotkanie zakończyło się dyskusją.

Z książki "Polska na poważnie” można dowiedzieć się m.in: Czy polityka historyczna jest potrzebna? Dlaczego polscy katolicy ratowali Żydów? Jak działała „czerwona dyplomacja” wokół Stolicy Apostolskiej? Z publikacji dowiemy się także, jak dzisiejszy profesor skłonił całą szkołę do udziału w pielgrzymce Jana Pawła II do Polski. W rozdziale „Pamiętam więc jestem” Jan Żaryn wspomina przyjaciół i bliskich współpracowników, łącząc "wielką historię” z doświadczeniem osobistym. To książka wyjątkowo aktualna, zawierająca m.in. pośmiertną ocenę polityki Tadeusza Mazowieckiego. Na kartach „Polski na poważnie” znajdziemy zarówno analizę polityki historycznej, jaką prowadzić powinna Polska jako nowoczesne i silne, ale zakorzenione w swej tradycji państwo, jak i sylwetki niezłomnych, najczęściej zapomnianych patriotów - działaczy społecznych, polityków, kapłanów czy "Żołnierzy Wyklętych”.

Książka "Polska na poważnie” Jana Żaryna nakładem wydawnictwa Patria Media ukaże się w sprzedaży za kilka dni.