Walka nie poszła na marne

Tomasz Gołąb

publikacja 01.03.2016 14:32

W Panteonie na Powązkach Wojskowych uczczono żołnierzy wyklętych.

Walka nie poszła na marne W Panteonie spoczywają szczątki 35 zidentyfikowanych ofiar represji komunistycznych Tomasz Gołąb /Foto Gość

- Pewnie na nas teraz patrzą z nieba i się cieszą, że jednak ich walka nie poszła na marne - mówił podczas uroczystości przy Panteonie Żołnierzy Niezłomnych Józef Bandzo ps. „Jastrząb”, żołnierz i partyzant AK, który walczył m.in. pod dowództwem mjr. Szendzielarza "Łupaszki" na Wileńszczyźnie, Podlasiu, Białostocczyźnie i Pomorzu.

Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach przed "Panteonem" w kwaterze „Ł” (na „Łączce”), na miejscu potajemnych pochówków zgromadziło się około 300 osób: żołnierzy podziemia niepodległościowego, rodziny pomordowanych w PRL-owskich więzieniach, poczty sztandarowe i zwykli warszawiacy.

W imieniu środowisk niepodległościowych głos zabrał prof. Wiesław Jan Wysocki.

- Armia Podziemna powraca i będzie wracała jeszcze długo. Aż podręczniki nie będą pisane tylko polskimi literami, ale będą także miały polskie treści - mówił. - Ci, którym marzyło się, by Polska była Polską, chciało tutaj mieć krzyż, a nie na modłę europejską zbudowany panteonik. Chcemy, aby duch wolności - który mierzy się nie panteonikami, ale krzyżami - tu zatriumfował. Chcemy, żeby było to miejsce polskie - Campo Santo, na wzór Cmentarza Orląt - dodał.

Pełnomocnik prezesa IPN ds. poszukiwań nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego, prof. Krzysztof Szwagrzyk przypomniał, że na terenie "Łączki" leży wciąż około 90 ofiar komunistycznej walki z żołnierzami wyklętymi.

Modlitwę za niezłomnych poprowadził ks. Stanisław Małkowski.

Panteon Żołnierzy Niezłomnych znajduje się w Kwaterze na Łączce, w miejscu, gdzie od połowy 1948 roku chowane były potajemnie ciała więźniów więzienia mokotowskiego na tzw. „łączce”. składa się z 24 kamiennych (jasnoszary granit) prostopadłościennych bloków-filarów wydzielających z „Łączki” kwadratowy plac. Pomnik został odsłonięty 27 września 2015 roku w ramach uroczystości związanych z obchodami Dnia Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Pochowano w nim wówczas 35 z 40 zidentyfikowanych na "Łączce" osób.

Prace archeologiczno-ekshumacyjne w kwaterze „Ł” na cmentarzu Powązkowskim rozpoczęto latem 2012 roku. Do dnia odsłonięcia pomnika ekshumowano w tym miejscu 198 osób.