Madonna na krucyfiksie

Agata Ślusarczyk Agata Ślusarczyk

publikacja 20.12.2016 17:27

Już 22 grudnia w Muzeum Narodowym zostanie otwarta Galeria Sztuki Dawnej. Znajdują się w niej kolekcje europejskiego i staropolskiego rzemiosła artystycznego, malarstwa i rzeźby od XV do XVIII w. W sumie do obejrzenia jest ponad 1200 eksponatów.

Madonna na krucyfiksie - Madonna na krucyfiksie to nietypowe przedstawienie tronującej Maryi z Dzieciątkiem - mówi współautorka scenariusza wystawy Agata Ślusarczyk /Foto Gość

Galeria mieści się na 2. piętrze Muzeum Narodowego. W nowej aranżacji powróciły słynne dzieła mistrzów europejskich i staropolskich. Wśród nich są obrazy Sandra Botticelliego, Giovanniego Belliniego, Jacoba Jordaensa, Lucasa Cranacha Starszego, Tintoretta i malarzy z kręgu Rembrandta. We wspólnej przestrzeni zobaczymy cenne obiekty ze zbioru sztuki zdobniczej, m.in. płaszcz i insygnia koronacyjne Augusta III oraz prace rzeźbiarskie, rysunki, grafiki, a także tkaniny.

Nowa Galeria Sztuki Dawnej zestawia ze sobą różne gatunki sztuki i ukazuje najważniejsze przestrzenie życia społecznego dawnej Europy - kulturę dworską, kulturę religijną i kulturę miejską - układając je w spójną opowieść o dawnych epokach.

Zwiedzający mają do dyspozycji trzy tematyczne przestrzenie. W sali prezentującej kulturę dworską można zobaczyć obrazy, rzeźby, meble, tapiserie, tkaniny, kobierce, przedmioty złotnicze, srebra, naczynia szklane, porcelanę - w tym Serwis Łabędzi zakupiony przez ministra Henryka Brühla. Obowiązkowym elementem wystroju willi i pałaców były portrety ich mieszkańców, także magnatów polskich. Wiele ówczesnych przedmiotów spełniało funkcje pouczenia moralnego, dlatego na np. niderlandzkich tapiseriach znajdują się motywy biblijne. Imponujące wrażenie robi zespół przedmiotów koronacyjnych Augusta II i Marii Józefy - m.in. płaszcz króla, korony, berła i jabłka królowej, fotel tronowy, srebrna trąbka fanfarowa i portret koronacyjny.

- To jedyne poza Szczerbcem zachowane do dziś regalia polskie - mówią kuratorzy wystawy.

Wśród malarstwa można podziwiać batalistyczne i alegoryczne obrazy, takie jak Bitwa pod Orszą.

Kolejną przestrzeń wystawienniczą tworzą zbiory religijne. - Motyw wiary pojawia się w całej galerii. Biblia w ówczesnym czasie była bardzo częstym motywem zachodniej sztuki - wyjaśnia Agnieszka Morawińska, dyrektor Muzeum Narodowego.

Na szczególną uwagę zasługuje tryptyk Ecce Homo Martena van Heemskercka oraz dwa arcydzieła pędzla włoskich mistrzów: Madonna z Dzieciątkiem, św. Janem Chrzcicielem i aniołem Sandra Botticelliego oraz Chrystus wśród doktorów, którego autorem jest Cima da Conegliano.

Oprócz obrazów o motywach religijnych przedstawiających m.in. Chrystusa wśród doktorów, sceny Zwiastowania, Ukrzyżowania, a także świętych - św. Sebastiana, Elżbietę Węgierską czy św. Franciszka kolekcja zawiera krzyże procesyjne, tryptyki, kielichy, ornaty czy akwamanile - przedmioty na wodę używane w średniowiecznych kościołach.

- Uwagę zwraca krzyż procesyjny, dwustronny, na którym oprócz ukrzyżowanego Chrystusa, po drugiej stronie, jest tronująca Madonna z Dzieciątkiem. To bardzo rzadkie, ale nie jest to nieuzasadnione, bo to nie ukrzyżowana Madonna, ale Maryja jako Kościół, Maryja jako Matka Odkupiciela, którego Pasję widzimy po drugiej stronie krzyża - mówi Grażyna Bastek, współautorka scenariusza Galerii Sztuki Dawnej.

Zdaniem kuratorów, na szczególną uwagę zasługują przedmioty pokazywane w Galerii po raz pierwszy - ogromne tkaniny, gobeliny, tapiserie, bardzo cenne, ze złotymi nićmi, kunsztownie haftowane.

Trzecią część stanowi przestrzeń miejska. W tej części zobaczyć można zobaczyć dzieła rzemiosła artystycznego, malarstwa i rzeźby. Opowieść zamyka miejsce szczególne "Miasto na eksport: Wenecja”.

Otwarciu Galerii będzie towarzyszył szereg wydarzeń, m.in. interaktywne warsztaty dla rodzin czy wykłady wybitnych specjalistów. Ekspozycję można zwiedzać z audioprzewodnikiem oraz drukami edukacyjnymi dla dzieci i dorosłych. Dla gości z dysfunkcją wzroku przygotowano audiodestrykcję, natomiast dla zwiedzających z dysfunkcją słuchu organizowane są oprowadzania z tłumaczeniem.