Wystawa „Józef Brandt 1841–1915” w Muzeum Narodowym to pierwsza ekspozycja, podczas której zaprezentowano ponad 300 dzieł jednego z najwybitniejszych malarzy scen bitewnych i rodzajowych. Pomysł powstał w ramach programu „3 x Niepodległa”, objętego patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Dzieła malarza, które mogą oglądać zwiedzający, pochodzą ze wszystkich muzeów polskich, prywatnych kolekcji, a także z muzeów zagranicznych. Niektóre z obrazów po raz pierwszy zaprezentowano publicznie w Polsce, inne z kolei pierwszy raz po stu latach – czasie, który oddziela wystawę w Muzeum Narodowym od dwóch prezentacji twórczości Brandta, zorganizowanych po śmierci artysty – w 1917 i 1926 roku.

– Przygotowania do tego wydarzenia trwały ponad trzy lata. Realizowano specjalny program badawczy poświęcony wszechstronnemu i kompleksowemu opracowaniu spuścizny artystycznej Brandta i jego warsztatu – mówi Ewa Micke-Broniarek, kuratorka wystawy. – Przedmiotem badań całego zespołu była weryfikacja, uzupełnianie danych biograficznych, poszukiwanie obrazów, które po drugiej wojnie światowej mogły się zachować gdzieś w kolekcjach prywatnych czy w zagranicznych muzeach – dodaje.

Na ekspozycji dostępnych jest ponad 300 dzieł, włączając obrazy olejne, akwarele, rysunki, a także zespół fotografii stanowiących kompendium wzorów i pomysłów malarskich dla artysty. Atrakcją wystawy jest rekonstrukcja aranżacji słynnej monachijskiej pracowni Józefa Brandta.

Ewa Micke-Broniarek wspomina również, że oprócz programu badawczego był także prowadzony program badań konserwatorskich pod kierunkiem Anny Lewandowskiej, poszerzający wiedzę o warsztacie Brandta i dokumentujący technologię jego obrazów. Wyniki badań zostały opublikowane w trzytomowym katalogu towarzyszącym wystawie.

– Tego typu publikacja należała się Brandtowi od dawna. Jest on chyba jednym z nielicznych wybitnych malarzy XIX wieku, którzy do tej pory nie mieli porządnej, przyzwoicie opracowanej monografii – mówiła Agnieszka Morawińska, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie.

Malarstwo Brandta wyróżnia bogata kolorystyka, umiejętność odtworzenia dynamiki ruchu ludzi i koni oraz bitewnego zgiełku. W 1878 roku rząd Bawarii uhonorował artystę tytułem królewskiego profesora. W późniejszych latach przyznano mu najwyższe odznaczenia bawarskie – order Maksymiliana i Order Zasługi Korony Bawarskiej.

Wystawę można oglądać w Muzeum Narodowym do 30 września. Później obrazy oraz rysunki zostaną przewiezione do Muzeum Narodowego w Poznaniu.