Rada Duszpasterska, w której skład wchodzą osoby świeckie i duchowne, po raz pierwszy spotkała się w trybie online. Wnioski z posiedzenia przedstawiono na stronie archidiecezji warszawskiej.

Członkowie gremium doradzającego metropolicie warszawskiemu dyskutowali m.in. o aktualnej sytuacji społecznej wywołanej pandemią, ale także ostatnimi wydarzeniami, w tym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 22 października, który wywołał gwałtowne protesty na ulicach Warszawy i innych miast. Zwrócono uwagę na postępujące zjawisko atomizacji społeczeństwa związane ze spadkiem zaufania do instytucji Kościoła i autorytetów.

Według dyskutantów pandemia nasiliła niekorzystne zjawiska: wiedzę naukową wyprzedza „wiara” w teorie spiskowe, dominuje powierzchowna, zasłyszana wiedza, która decyduje o postawach i wyborach. Górę ponad „racją” bierze „emocja”, co jest naturalną konsekwencją czasów niepokojów społecznych. Epidemia COVID-19 spowodowała nową formę "ubóstwa": brak relacji z innymi, samotność, czy izolację osób starszych obawiających się zakażenia. Członkowie Rady podsuwają prosty pomysł na "codzienną ewangelizację" przez ożywienie kontaktu telefonicznego między parafianami, np. sztafetę „Zadzwoń do pięciu osób”. Członkowie Rady zauważyli, że ubodzy stali się dla wielu młodych „otwartymi drzwiami” do Kościoła, ponieważ wielu z nich chciało w czasie pandemii zrobić coś dobrego dla innych.

"Parafie mogą dawać możliwość i podpowiedzi, jak to pragnienie zrealizować. Szczególnie ważna jest troska o osoby starsze i chore. W środowisku muszą być widoczni chrześcijanie z sąsiedztwa, którzy żyją Ewangelią, a w ich życiu widać, że możliwa jest miłość, otwarcie na życie, przyjmowanie dzieci itp. To osobiste świadectwo przyciąga do Kościoła, czyni katolików bardziej wiarygodnymi" - czytamy we wnioskach z posiedzenia.

Podkreślono również potrzebę rozszerzenia w kościołach archidiecezji godzin na indywidualną adorację Najświętszego Sakramentu i sprawowanie Sakramentu Pojednania poza Mszą św. Wielu osobom brak przestrzegania zasad sanitarnych utrudnia powrót do uczestnictwa w Eucharystii w parafii. Rada Duszpasterska doceniła, że w czasie pandemii wiele parafii, a nawet dużych telewizji organizowało transmisje Mszy św. w przypadku braku możliwości rzeczywistego w nich uczestnictwa. "W duszpasterstwie warto być odważnym w korzystaniu z mediów elektronicznych, które już są i mają zgromadzoną poprzez transmisje liczbę słuchaczy i użytkowników" - zauważyli członkowie tego gremium, nazywając "błogosławionym" skutkiem pandemii także jednoczący wpływ na więzy rodzinne i powrót do modlitwy w rodzinach.

Wnioskiem i postulatem dla duszpasterzy w dobie pandemii jest także konieczność powrotu do ewangelizacji bezpośredniej – człowieka z człowiekiem, głoszenia Słowa Bożego i dzielenia się wiarą. "Górnolotne wywody homiletyczne nie są tak chętnie oglądane podczas internetowych transmisji, jak głoszenie Słowa Bożego, które dotyka słuchacza, jak praca z małymi wspólnotami" - podkreślono.

Rada dyskutowała także na temat tegorocznych odwiedzin kolędowych. Podkreślano, że tradycyjna krótka kolęda zależy od stanu zdrowia domowników. O ile, przy zachowaniu środków bezpieczeństwa, mogłaby się odbyć wśród osób, które nie znajdują się w grupie ryzyka lub przebyły już zakażenie, o tyle zupełnie inne ryzyko niesie w przypadku wizyty u parafian starszych, obciążonych różnymi chorobami. "Trzeba zachować daleko idącą ostrożność, nawet gdyby kolęda była zagrożeniem tylko dla 1 procenta odwiedzanych osób" - konkludowano, podkreślając jednocześnie, że kolęda nie powinna być w żadnym wypadku traktowana i postrzegana jedynie jako okazja do zbierania funduszy dla parafii. Najważniejsza i najbardziej wiarygodna dla wiernych jest chęć dialogu, poznania, tworzenia więzi, dowiedzenia się o możliwości pomocy.

Rada Duszpasterska, składająca się z 37 osób, w tym 19 świeckich, m.in. z pięciu małżeństw, dyskutowała też o protestach, które wybuchły po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził niezgodność z konstytucją tzw. przesłanki eugenicznej zezwalającej na aborcję dziecka niepełnosprawnego. Według członków Rady, protesty ukazały ogromną ignorancję polityków i młodych kobiet, którym w dyskusji wiele dałoby się wyjaśnić, ale wśród emocji nie było na to miejsca. Stąd duża rola w edukacji, zaplanowanej i przemyślanej, w tym także odpowiedniej edukacji seksualnej. Protesty na ulicach to, niestety, efekt zaniedbań również po stronie ludzi Kościoła – niewystarczającej ewangelizacji i głoszenia Ewangelii życia. Jeśli młodzi nie mają fundamentów – dla nich przykazania: „nie zabijaj”, „nie cudzołóż” to ślepa, twarda litera prawa i nic więcej – demonstrują swój sprzeciw. Ci, dla których autorytetem jest środowisko i Internet, pytają retorycznie „Kto ma prawo mi mówić, jak mam żyć?”. Jednocześnie członkowie Rady Duszpasterskiej zauważyli, że politycy wszelkich opcji traktują Kościół instrumentalnie do swoich celów. Wspólnota Kościoła nie powinna się na to godzić, ponieważ „Konstytucja o Kościele w świecie współczesnym” stwierdza, że Kościół nie utożsamia się z żadnym systemem politycznym.

Główną konkluzją wspólnych obrad osób świeckich i duchownych na temat duszpasterstwa w archidiecezji warszawskiej było stwierdzenie, że Kościół nie może czekać, aż minie pandemia. W każdych realiach parafie powinny realizować swoją misję: ewangelizować i formować chrześcijan, udzielać sakramentów, wspierać potrzebujących i nieść nadzieję, zachowując przy tym obowiązujące normy sanitarne.

Rada Duszpasterska Archidiecezji Warszawskiej przy kard. Kazimierzu Nyczu w obecnej kadencji 2018-2023 składa się z 37 osób. Członkami wchodzącymi z urzędu w skład tego grona są trzej biskupi pomocniczy, rektor Akademii Katolickiej w Warszawie, kanclerz oraz dyrektorzy wydziałów duszpasterstwa, duszpasterstwa rodzin, duszpasterstwa dzieci i młodzieży Kurii Metropolitalnej Warszawskiej oraz rzecznik prasowy metropolity. Ponadto z nominacji kard. Nycza w skład rady wchodzą jeszcze 24 osoby: 3 księży w tym dwóch zakonnych: jezuita i dominikanin, 19 świeckich w tym 5 małżeństw oraz 2 siostry zakonne. W gronie tym są przedstawiciele różnych środowisk oraz ruchów katolickich m.in. para diecezjalna Domowego Kościoła – gałęzi rodzinnej Ruchu Światło-Życie, katechiści Drogi Neokatechumenalnej, przedstawiciele ruchu Comunione e Liberazione i Wspólnoty Sant’Egidio. Są też ludzie różnych profesji m.in. wykładowcy uniwersyteccy, historyk, dziennikarze, lekarz-transplantolog, socjologowie, inżynierowie różnych specjalności, aktorka, orientalistka oraz biblistka.

Ustanowienie Rady Duszpasterskiej zaleca biskupowi Kodeks Prawa Kanonicznego w kanonie 511. Jej utworzenie podyktowane jest okolicznościami duszpasterskimi a spotkania powinny odbywać się przynajmniej raz w roku.