Znajdź ten grób

Tomasz Gołąb

|

Gość Warszawski 43/2023

publikacja 26.10.2023 00:00

Technologia ułatwia życie, nawet jeśli sprawa dotyczy osób, które zakończyły już ziemską wędrówkę. Coraz więcej cmentarzy udostępnia plany miejsc pochówku. Dzięki temu szybciej odnajdziemy każdy nagrobek.

Znalezienie konkretnego pomnika bez pomocy jest prawie niemożliwe. Znalezienie konkretnego pomnika bez pomocy jest prawie niemożliwe.
Tomasz Gołąb /Foto Gość

Cmentarze zajmują często ogromną powierzchnię. Największa nekropolia Warszawy to cmentarz Komunalny Północny, który ma 143 hektarów i jest jednym z największych w Europie. Został otwarty w 1973 r. i do chwili obecnej pochowano tam około 180 tysięcy zmarłych. Mniejsze, choć z grobami około półtora miliona warszawiaków, Stare Powązki zajmują z kolei 44 hektary. Znalezienie tam konkretnego pomnika to szukanie igły w stogu siana.

Na szczęście w oficjalnym serwisie mapowym Warszawy (mapa.um.warszawa.pl) w zakładce „Cmentarze” znaleźć można wyszukiwarkę osób pochowanych na pięciu stołecznych nekropoliach. To Stare Powązki, cmentarz Ewangelicko-Augsburski, Komunalny Północny, Wojskowy oraz Prawosławny na Woli, którego inwentaryzacja rozpoczęła się w ubiegłym roku. W sumie w tej bazie znajduje się już ponad 230 tys. grobów oraz ponad pół miliona zmarłych. Wystarczy wskazać nekropolię oraz nazwisko, by łatwo odnaleźć miejsce na schematycznej mapie. Otrzymamy informacje o numerze kwatery, rzędzie i numerze grobu oraz osobach pochowanych. W przypadku Starych Powązek dane będą bardzo szczegółowe. Zabytkowe pomniki nagrobne mają nie tylko zdjęcie, ale także spisane inskrypcje, a nawet zidentyfikowany materiał, z którego powstały, cechy charakterystyczne i dokładne wymiary. Wszystkie zawierają datę pogrzebu.

Od roku cmentarz Stare Powązki ma nawet własną aplikację na komórki, stworzoną przez Fundację Stare Powązki. Ułatwia ona odnajdywanie grobów, poruszanie się po cmentarzu, spacery tematyczne, poznawanie życiorysów osób pochowanych, a także historię tej warszawskiej nekropolii. Stare Powązki, wchodzące w skład zespołu cmentarzy wyznaniowych, w 1965 roku zostały wpisane do rejestru zabytków, a w 2014 roku uznano je za Pomnik Historii. Aplikacja zawiera szlaki tematyczne prowadzące śladem osób spoczywających na Starych Powązkach, historię nekropolii oraz krótki opis sztuki sepulkralnej, wraz z jej symboliką od XVIII do XXI wieku. Jest innowacyjnym rozwiązaniem pomagającym upowszechniać wiedzę o cmentarzu, ale także przez pryzmat pochowanych na Starych Powązkach osób; o historii nie tylko stolicy, ale również całego kraju.

Co zrobić, gdy szukamy nagrobków na innych cmentarzach? Z pomocą przychodzi serwis Grobonet.com, który ma już dane z 1376, czyli większości wszystkich zinwentaryzowanych polskich cmentarzy. Znajdziemy tam zmarłych pochowanych wśród 1,2 miliona innych na jednej z największych nekropolii w Europie, zajmującym ponad 113 hektarów cmentarzu Bródnowskim. Zaletą serwisu Grobonet jest na przykład możliwość zlecenia opieki nad grobem czy opłacenia miejsca na kolejne lata. W bazie serwisu jest dziś ponad 6 milionów osób zmarłych. Swoją stronę posiada także Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Warszawie, który ma dodatkowo informacje o 12 tys. nagrobkach i ponad 14 tys. osobach pochowanych na Cmentarzu Południowym. Oprócz tego można wyszukać informacje o blisko 214 tys. osób spoczywających na cmentarzu Północnym i ponad 74 tys. na cmentarzu Powązki Wojskowe. Dodatkowo ZCK uruchomił na cmentarzach infokioski, w których można uzyskać te same informacje, co w internetowym serwisie. Usytuowane przy kancelariach są dostępne w godzinach otwarcia cmentarzy. Na mapie pokazana jest również droga, jaką najlepiej dojść do kwatery od wybranego wejścia na cmentarz.

Co zrobić, kiedy bliscy są pochowani na innych cmentarzach? Część nekropolii, także warszawskich, nie udostępnia danych o zmarłych i nagrobkach. Tak jest na przykład z cmentarzem Wawrzyszewskim przy parafii św. Marii Magdaleny na Bielanach. Wówczas jedynym sposobem na trafienie do szukanej mogiły jest telefon do zarządzających nekropolią. Po podaniu imienia i nazwiska oraz daty śmierci, pracownicy wskażą nam odpowiednią kwaterę i numer grobu.

Msze św. i procesje 1 listopada

W uroczystość Wszystkich Świętych Eucharystii w kościele św. Karola Boromeusza o 12.30 będzie przewodniczył bp Piotr Jarecki, który poprowadzi też na Starych Powązkach procesję z modlitwami za zmarłych. Kard. Kazimierz Nycz odprawi Mszę św. o godz. 13 w kościele św. Grzegorza Wielkiego przy cmentarzu Wolskim, a bp Rafał Markowski o tej samej godzinie w kościele św. Katarzyny. Bp Romuald Kamiński odprawi o godz. 13 Mszę św. na cmentarzu bohaterów bitwy warszawskiej 1920 r. w Radzyminie, a bp Jacek Grzybowski o godz. 12 na cmentarzu Bródnowskim.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.