Od soboty kwesta na Powązkach

Coroczna kwesta na ratowanie grobowców i kaplic na Starych Powązkach odbędzie się 29 i 30 października oraz 1 listopada. W tych dniach alejkami cmentarza przechadzać się będą znani aktorzy, dziennikarze i społecznicy z puszkami, do których będzie można wrzucić datki na renowacje powązkowskich zabytków zlokalizowanych w Alei Katakumbowej. Udział w kweście zgłosi się m.in. Joanna Szczepkowska, Magdalena Zawadzka, Maja Komorowska, Jerzy Zelnik, Grażyna Szapołowska, Anna Nehrebecka, Irena Santor, Olgierd Łukaszewicz, Kazimierz Kaczor, Jan Englert, Marian Opania, Daniel Olbrychski, Krzysztof Janczar, Danuta Szaflarska oraz członkowie zespołu "Mazowsze".

- Cmentarz na Starych Powązkach to najwspanialsza polska nekropolia, która jest świadectwem naszych dziejów. W ciągu 42 lat działalności komitet, którego założycielem był Jerzy Waldorff, przyczynił się do odnowienia ponad 1400 kaplic i grobowców. Pamiętajmy, że pielęgnując zabytki Starych Powązek pielęgnujemy pamięć o naszych przodkach i ich osiągnięciach" - mówi Marcin Święcicki, przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa.

Za zebrane w tegorocznej kweście datki, komitet chce wyremontować część spośród 87 zabytków, przylegających do północnej ściany katakumb. Wśród kaplic i grobowców, pochodzących najczęściej z XIX w. i wykonanych z piaskowca i marmuru, najbardziej pilnego remontu wymaga pękająca kaplica rodziny Skiwskich.  W przyszłym roku planuje zajęcie się 22 obiektami, położonymi w zachodnim krańcu katakumb aż do grobowca Marii Wisnowskiej znajdującego się naprzeciwko alejki biegnącej do bramy św. Honoraty.  Po kwestach w kolejnych latach, prace w Alei będą kontynuowane. W sumie potrzeba na nie aż 1,5 mln zł.

W ostatnich dwóch latach dzięki działalności komitetu udało się zabezpieczyć przed zniszczeniem 109 pomników nagrobnych w Alei Zasłużonych. Ma ona charakter narodowego panteonu, głównie wybitnych polskich twórców: pisarzy i poetów, malarzy i muzyków, a także ludzi teatru. Największym obiektem, którego odnowienie udało się zakończyć w tym roku, jest neoromańska kaplica rodziny Leona Epsteina, zbudowana w końcu XIX w. Prace kosztowały ok. 200 tys. zł i polegały m.in. na naprawie dachu kaplicy, wzmocnieniu kamiennych pilastrów, konserwacji metalowych elementów, renowacji tynków i remoncie ołtarza.

Poza kwestą, która pokrywa ok. 30 proc. wydatków na renowację, resztę pieniędzy Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami pozyskuje z dotacji m.st. Warszawy, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także od darczyńców - prywatnych osób, firm lub instytucji.

Jak co roku, na Powązkach odbędzie się też specjalna kwesta na ratowanie wileńskiej Rossy.

Cmentarz Powązkowski powstał dzięki Melchiorowi Szymanowskiemu, który w 1750 r. ofiarował 2,4 ha gruntu z przeznaczeniem na cmentarz katolicki. Pierwszym pochowanym na Powązkach był ks. Wincenty Bartłomiej Skrzetuski, którego pogrzeb odbył się w 1791 r. Na cmentarzu pochowano wielu wybitnych Polaków, m.in. Władysława Reymonta, Leopolda Staffa, Marię Dąbrowską, Stanisława Moniuszkę, Jana Kiepurę, Henryka Wieniawskiego i Krzysztofa Kieślowskiego. Ze względu na wielość dawnych kaplic i nagrobków, nekropolia w całości została uznana za zabytek.