Patriota, artysta, zakonnik. Ojciec Efrem z Kcyni

Pamiątkowa tablica wisi w kościele Przemienienia Pańskiego przy ul. Miodowej w Warszawie już od roku. Miała być poświęcona w grudniu ubiegłego roku, w 50. rocznicę śmierci o. Efrema z Kcyni, ale plany pokrzyżowała pandemia.

9 września, po Mszy św. o godz. 8, zrobi to bp Michał Janocha. Potem biskup poprowadzi modlitwę w krypcie kościoła, przy grobie o. Efrema.

Po uroczystościach w świątyni w pobliskim Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w godz. 9.30-14 odbędzie się sympozjum poświęcone kapucyńskiemu artyście. Sympozjum zatytułowano "Zanurzony w Pięknie", podobnie jak poświęconą mu wystawę w MAW, którą można obejrzeć do 11 września.

Na wystawie znajduje się prawie 100 prac o. Efrema, z tego 30 rysunków wypożyczonych z Biblioteki Narodowej w Warszawie oraz obrazy ze zbiorów Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów. Na wydrukach wielkoformatowych przedstawione zostały pomniki, w tym ten, który rozsławił o. Efrema w świecie - wyróżniony na wystawie sztuki antycznej i współczesnej w Chicago w 1932 r. model mauzoleum kard. J. Merciera.

W gablotach pokazano dokumenty związane z życiem zakonnym kapucyna, jego korespondencję i zdjęcia, m.in. z kard. Augustem Hlondem, prymasem Polski, który zlecił mu wykonanie 16 płaskorzeźb do katedry gnieźnieńskiej, oraz pomnik innego z prymasów - kard. Edmunda Dalbora.

Ojciec Efrem Maria (Stanisław Klawitter) urodził się w 1894 r. w Kcyni. Jako dziecko brał udział w strajkach szkolnych przeciwko germanizacji. Naukę rysunku rozpoczął u gnieźnieńskiego artysty Wiktora Gosienieckiego (1908-1911), następnie studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie oraz w szkole malarskiej benedyktynów w niemieckim Beuron.

W czasie I wojny światowej został wcielony do wojska pruskiego. Za krytykę działań Niemców został uwięziony we Wrocławiu, gdzie poznał i zaprzyjaźnił się z kapucynem o. Efremem Faconem, także więźniem. Ta znajomość zrodziła w nim powołanie.

Do Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów wstąpił w 1920 roku. Pięć lat później przyjął święcenia z rąk prymasa Belgii kard. Josepha Merciera.

Po święceniach kształcił się artystyczne w Belgii. Zrealizował wystroje świątyń m.in. we Francji, w Hiszpanii, we Włoszech i w Belgii. W Polsce pozostawił po sobie płaskorzeźby do gnieźnieńskiej katedry, pomnik prymasa Dalbora, witraże w kościele w Kcyni i Inowrocławiu.

Był twórcą pierwszego projektu graficznego okładki "Rycerza Niepokalanej" (w 1922 r.) oraz wykonał 28 ilustracji do "Kwiatków św. Franciszka".

W latach 50. i 60. o. Efrem podupadł na zdrowiu. W 1965 r. powrócił do kraju, do Kcyni. Potem zamieszkał w klasztorze w Zakroczymiu, a od 1967 r. aż do śmierci w grudniu 1970 r. przebywał u kapucynów przy ul. Miodowej w Warszawie.