Podpisanie przez abp. Stanisława Gądeckiego oraz abp. Światosława Szewczuka w archikatedrze warszawskiej wspólnego oświadczenia o pojednaniu i przebaczeniu rozpoczęło kościelne obchody 80. rocznicy Rzezi Wołyńskiej.
W nabożeństwie Słowa w archikatedrze warszawskiej uczestniczyli m.in. przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki i arcybiskup większy kijowsko-halicki, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego abp Światosław Szewczuk.
W trakcie liturgii, podczas śpiewu chórów BASILEUS i Archikatedry Warszawskiej doszło do symbolicznego gestu, przypominającego znaczeniem słynne pojednanie między narodami polskimi i niemieckim po II wojnie światowej, wyrażone przez polskich biskupów w liście do biskupów niemieckich w roku 1965. Przedstawiciele Kościołów podpisali w archikatedrze warszawskiej wspólne oświadczenie "Przebaczenie i pojednanie", po którym przekazali sobie znaku pokoju i wspólnie odmówili modlitwę "Ojcze Nasz".
Przewodniczący KEP zaznaczył, że temat przebaczenia za zbrodnie popełnione 80 lat temu na Wołyniu jest trudny, ale istnieje „wielkie pragnienie pojednania naszych narodów”. Dodał, że nie da się tego jednak dokonać bez odniesienia do prawdy i bez nazwania ludobójstwa polskiej ludności na Wołyniu po imieniu. Podkreślił przy tym, że „dla skutecznego i trwałego procesu pojednania prawda o tym ludobójstwie powinna znaleźć miejsce w programach edukacyjnych Polski i Ukrainy”.
"Zwracamy się ze stanowczym apelem przede wszystkim do prezydentów i premierów oraz władz parlamentarnych Ukrainy i Polski w sprawie godnych pochówków wszystkich ofiar ludobójstwa, poprzedzonych ekshumacjami ciał zamordowanych. Pochówki te powinny mieć charakter religijny, zgodny z wyznaniem i obrządkiem ofiar” – zaznaczył przewodniczący Episkopatu na początku nabożeństwa.
Przywołując słowa św. Jana Pawła II, które wypowiedział podczas swojej pielgrzymki do Ukrainy w 2001 roku, Przewodniczący KEP wyraził pragnienie, aby „dzięki oczyszczeniu pamięci historycznej wszyscy byli gotowi stawiać wyżej to, co jednoczy, niż to, co dzieli, ażeby razem budować przyszłość opartą na wzajemnym szacunku, na braterskiej wspólnocie, braterskiej współpracy i autentycznej solidarności”.
„W życiu bowiem nie wszystko można rozwiązać za pomocą sprawiedliwości. Nie. Tam, gdzie trzeba postawić granicę złu, aby rozpocząć nową historię łaski, ktoś musi kochać bardziej niż trzeba” – podkreślił abp Gądecki.
W czasie liturgii modlono się o ustanie wojny i pokój w Ukrainie, o pełne pojednanie i wzajemne przebaczenie narodów polskiego i ukraińskiego, a także o życie wieczne dla wszystkich ofiar nienawiści etnicznej, rasowej i narodowościowej, ofiar wojen, zamachów, pogromów i ludobójstw, w tym dla pomordowanych na Wołyniu, Polesiu, Lubelszczyźnie oraz w Małopolsce Wschodniej.
"Wierzymy, że w tych trudnych dniach zapisujemy kolejne ważne karty w księdze pojednania tak, abyśmy potrafili ułożyć naszą wspólną przyszłość jak wolni z wolnymi i równi z równymi" – czytamy w Orędziu arcybiskupa większego Światosława Szewczuka metropolity kijowsko-halickiego, zwierzchnika Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, i arcybiskupa Stanisława Gądeckiego metropolity poznańskiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, w 80. rocznicę Rzezi Wołyńskiej.
Po zakończeniu nabożeństwa abp Gądecki i abp Szewczuk zaplanowali udział w konferencji prasowej w Domu Arcybiskupów Warszawskich przy ul. Miodowej, a po zakończeniu uroczystości w Warszawie delegacje obu Kościołów udadzą się do Ukrainy do wsi Parośla w obwodzie rówieńskim. Zbrodnia w Parośli była pierwszym atakiem oddziału Ukraińskiej Powstańczej Armii na polską wieś i uznawana jest za początek ludobójstwa na Polakach, nazywanego Rzezią Wołyńską. Przy jednej z mogił, gdzie pochowane są ofiary ludobójstwa, zostanie odprawiona Msza św. polowa, której przewodniczyć będzie abp Stanisław Gądecki.
- Nasze wzajemne relacje wymagają przebaczenia. Bo jeżeli jesteśmy chrześcijanami, to na przebaczenie i pojednanie nigdy nie jest za wcześnie - podkreśla przewodniczący KEP, mówiąc o wydarzeniach na Wołyniu, których kulminacja nastąpiła 11 lipca 1943 r. Podczas Rzezi Wołyńskiej, którą cechowało ogromne okrucieństwo, połączone z rabunkiem mienia i paleniem gospodarstw zginęły dziesiątki tysięcy Polaków.
9 lipca, w ramach pielgrzymki pojednania, w katedrze św. Apostołów Piotra i Pawła w Łucku odprawiona zostanie Msza św. żałobna, której będzie przewodniczył nuncjusz apostolski w Ukrainie abp Visvaldas Kulbokas. We Mszy św. uczestniczyć będą abp Światosław Szewczuk, abp Stanisław Gądecki i przewodniczący Konferencji Episkopatu Ukrainy bp Witalij Skomarowski. Udział w niej zapowiedzieli również metropolita kijowski i zwierzchnik Prawosławnego Kościoła Ukrainy Epifaniusz. Po Eucharystii zostanie podpisany wspólny dokument wszystkich Kościołów katolickich reprezentowanych w Ukrainie.
Pełny tekst Orędzia na kolejnej stronie