Jednym z najstarszych miejsc pielgrzymkowych w Europie jest Santiago de Compostela w północnej Hiszpanii, gdzie znajduje się grób św. Jakuba Starszego Apostoła. Od XII w. Europejczycy podążali setki, a nawet tysiące kilometrów, aby pokłonić się świętemu przy jego grobie, dojść aż do oceanu, obmyć się w jego wodach, spalić zniszczoną odzież i znaleźć muszlę na znak ukończenia drogi. Po tych czynnościach pielgrzym wracał do domu jako zupełnie odmieniony człowiek. Na pielgrzymi szlak wyruszano od progu własnego domu – pieszo lub konno. Jan Paweł II podczas wizyty w Santiago w 1982 r. wystąpił z apelem o zainteresowanie się korzeniami Europy, aby odnaleźć samych siebie. Odpowiedzią było m.in. powołanie przez Radę Europy w 1987 r. pierwszego Europejskiego Szlaku Kulturowego wiodącego istniejącymi średniowiecznymi drogami do Santiago de Compostela. W 1993 r. na terenie Hiszpanii, a w 1997 r. na terenie Francji, drogi św. Jakuba zostały wpisane przez UNESCO na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego.

Od tej pory zaczęto odtwarzać drogi do Santiago w wielu krajach Europy. Pierwszy polski odcinek – Dolnośląska Droga św. Jakuba – został otwarty 24 lipca 2005 r. i wiedzie z Głogowa przez Jakubów do Zgorzelca. Obecnie na terenie Polski znajduje się już ponad 2700 km wytyczonych i oznakowanych szlaków, głównie na zachodzie i południu kraju. Grupa osób, związanych ze Stowarzyszeniem „Przyjaciele Dróg św. Jakuba w Polsce”, zainicjowała wytyczenie Drogi św. Jakuba – Camino de Santiago – na Mazowszu. Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Poszukując historycznych śladów, traktów, kościołów pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła Starszego, średniowiecznych szpitali, dawnej obecności zakonów cystersów i bożogrobców, a także ciekawych zabytków i malowniczych terenów, wytyczono dwie drogi. Obie rozpoczynają się w katedrze św. Jana na Starym Mieście w Warszawie.

Mazowiecka Droga św. Jakuba – biegnie szlakiem dawnych pielgrzymów mazowieckich. Wśród setek tysięcy pątników już ok. 1380 r. do Santiago przybyli bowiem chorąży płocki Paweł z Radzanowa oraz wojewoda czerski Jan Pilik z Sierpca, rycerze w służbie książąt mazowieckich, przez swą służbę związani także z Zakroczymiem i Płockiem, posłowie do Zakonu Krzyżackiego. Od katedry szlak prowadzi przez Las Bielański, Tarchomin, Modlin, Zakroczym, Czerwińsk, Wyszogród, Płock do Dobrzynia nad Wisłą. Opuszczając Mazowsze, przez Włocławek, Siniarzewo wiedzie do Mogilna, gdzie wkracza na Wielkopolską Drogę św. Jakuba i jeszcze dalej, poprzez Drogę Lubuską lub Dolnośląską, łączy się ze szlakami w Niemczech, Czechach, Francji, Szwajcarii i Hiszpanii. Spotkamy na tej drodze napoleońskie i carskie fortyfikacje, liczne zabytkowe kościoły, średniowieczne grodziska, malownicze jary i parowy, kilka rezerwatów przyrody. W dużej części biegnie ona prawym brzegiem Wisły.

  Mazowiecka Droga św. Jakuba
Stowarzyszenie Dróg św. Jakuba w Polsce

Warszawska Droga św. Jakuba – prowadzi na południe od stolicy przez Rokitno, Błonie, Niepokalanów, Guzów, Miedniewice, Skierniewice i dalej w kierunku Częstochowy, skąd przez najstarszy trakt – Via Regia – włącza się w sieć europejskich Dróg św. Jakuba. Podąża szlakiem sanktuariów maryjnych, bowiem one również w dawnych wiekach wyznaczały drogę do Composteli. Tu także są liczne zabytki, grodzisko w Błoniu, miejsca upamiętnione wydarzeniami historycznymi, Puszcza Mariańska i malowniczy rezerwat Rawki.

  Warszawska Droga św. Jakuba
Stowarzyszenie Dróg św. Jakuba w Polsce

Obie drogi można przemierzyć zarówno pieszo, jak i na rowerach. Więcej informacji o Drogach św. Jakuba na Mazowszu na: www.camino.net.pl lub pod adresem caminomazowieckie@gmail.com.