Nowy numer 13/2024 Archiwum

Zginął, bo odmówił współpracy

24 lutego 1953 r. o godz. 15 w więzieniu na Mokotowie został powieszony gen. August Emil Fieldorf "Nil".

„Postawę skazanego określiłbym jako godną. Sprawiał wrażenie bardzo twardego człowieka. Można było wprost podziwiać opanowanie w obliczu tak dramatycznego wydarzenia. Nie krzyczał i nie wykonywał żadnych gestów. Po egzekucji, chyba po kilku minutach, lekarz polecił opuścić ciało na ziemię. Zwłoki leżały na podłodze około 20 minut. My staliśmy obok milcząc. Po upływie tego czasu lekarz obejrzał zwłoki i przeprowadził krótkie oględziny. Oświadczył: stwierdzam zgon" - tak po latach ostatnie chwile życia Emila Fieldorfa opisywał prokurator Witold Gatner, nadzorujący w więzieniu przy ul. Rakowieckiej powieszenie generała.  

Po sfingowanym procesie Nila, Sąd Wojewódzki m. st. Warszawy uznał za niezbędne całkowite wyeliminowanie oskarżonego ze społeczeństwa, orzekając karę śmierci.

Zarządził też przepadek całego mienia oraz pozbawienie praw publicznych i obywatelskich praw honorowych.  W związku z tym nie wydano zwłok rodzinie i nie ujawniono miejsca pochówku skazanego. Pozostaje ono nieznane do dziś.

Prośby o ułaskawienie gen. Fieldorf nie napisał. Argumentował, że byłoby ono pośrednim przyznaniem się do winy.

Do Bolesława Bieruta, prezydenta PRL, pisali jednak żona, córki i ojciec. Na wieść o tym, generał bardzo się oburzył, a 3 lutego 1953 r., w czasie ostatniego widzenia z żoną - zabronił jej takich działań. 

Wyjawiał też wtedy, co było powodem skazania go na śmierć. „Czy wiesz, dlaczego mnie skazali? Bo odmówiłem współpracy z nimi” - czytamy w książce „Generał Fieldorf Nil”, autorstwa Marii Fieldorf i Leszka Zachuty.

W 63. rocznicę śmierci gen. Fieldorfa Muzeum Wojska Polskiego oraz Fundacja Łączka we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej zapraszają na film fabularny „Generał Nil”. Pokaz rozpocznie się o 18.15 na dziedzińcu MWP. Poprzedzi go wernisaż wystawy „Żołnierze Wyklęci – Niezłomni Bohaterowie nienazwanego powstania”.

Uroczystości upamiętniające odbędą się również w niedzielę 28 lutego o godz. 13 pod pomnikiem generała przy kościele pw. św. Ojca Pio na Gocławiu. Tydzień później, w południe, zostanie tam odprawiona Msza św. w intencji gen. Fieldorfa. 

Rocznicowe obchody organizuje również Izba Pamięci płk. Ryszarda Kuklińskiego. 1 marca udostępni prezentację dokumentów dotyczących gen. Fieldorfa i rtm. Witolda Pileckiego.

Czytaj także:

« 1 »

Zapisane na później

Pobieranie listy