Będą pieniądze na Bieruta?

Stolica powinna otrzymywać 200 mln zł rocznie z Funduszu Reprywatyzacji na odszkodowania za mienie przejęte na podstawie tzw. dekretu Bieruta – uznał w czwartek Senat. Senatorowie zdecydowali wnieść do Sejmu projekt, który przewiduje odpowiednią zmianę.

Przygotowany przez senatorów PO projekt ustawy zakłada wsparcie w latach 2014–2016 (pierwotnie przewidywano, że będą to lata 2013–2015) budżetu miasta stołecznego Warszawy pieniędzmi pochodzącymi z Funduszu Reprywatyzacji. Stolica otrzymywać ma co roku z tego tytułu 200 mln zł. Środki te zostaną przeznaczone na wypłatę odszkodowań za nieruchomości, które na podstawie dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszły na własność państwa z 1945 r. (tzw. dekret Bieruta).

Dekret ten znacjonalizował wszystkie nieruchomości na obszarze Warszawy. W uzasadnieniu do projektu napisano, że zgodnie z brzmieniem dekretu, dokonywane są zwroty nieruchomości, co do których – w wyznaczonym terminie – byli właściciele złożyli wnioski o ustanowienie wieczystej dzierżawy.

"Ustawodawca wygasił natomiast wynikające wprost z dekretu prawo do odszkodowania w wypadku niezłożenia wniosku lub odmowy zwrotu [nieruchomości – przyp. PAP] i ustanowił samoistną podstawę do wypłaty odszkodowań (...). Na tej podstawie sądy zasądzają odszkodowania obciążające Skarb Państwa (nieruchomości znacjonalizowane) oraz budżet m.st. Warszawy (nieruchomości skomunalizowane)" - wyjaśnili autorzy projektu w uzasadnieniu.

Wskazano, że dotychczasowe wypłaty przekroczyły pół miliarda złotych, a oczekiwania uprawnionych nadal nie zostały zaspokojone. Zdaniem Senatu, do czasu ostatecznego rozwiązania problemu dekretu konieczne jest przejściowe wsparcie budżetu m.st. Warszawy w realizacji zgłoszonych roszczeń. Aby było to możliwe z Funduszu Reprywatyzacji, potrzebna jest jednak zmiana ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji.

Projekt dodaje nowy tytuł, na jaki będą mogły być przeznaczone środki Funduszu, określa także tryb uruchomienia pieniędzy. "Wejście w życie projektowanej ustawy nie wpłynie negatywnie na bieżącą realizację obecnych zobowiązań Funduszu Reprywatyzacji. Niemniej będzie się wiązało z dodatkowym obciążeniem Funduszu (...). Kwota wszystkich odszkodowań zrealizowanych ze środków Funduszu z tytułu bezprawnej nacjonalizacji mienia, w skali całego kraju, wyniosła w latach 2010–2012 średnio 195 mln złotych rocznie" – napisano w uzasadnieniu do projektu.

Wskazano, że Fundusz Reprywatyzacji dysponuje kwotą ponad 5 mld zł, a jego roczny plan finansowy stanowi załącznik do ustawy budżetowej.

Teraz projekt trafi do Sejmu. Zmiana ma wejść w życie 1 stycznia 2014 r.

Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz uważa, że 200 mln zł rocznie na odszkodowania będzie ulgą dla miejskiego budżetu. "To dobra wiadomość także dla tych, którzy mają roszczenia odszkodowawcze wobec miasta" – powiedziała w czwartek, komentując inicjatywę Senatu. Poinformowała, że odszkodowania przyznane na podstawie wyroków sądowych opiewają w sumie mniej więcej na 100–200 mln zł rocznie. Dodała, że ponieważ odszkodowania nie były wypłacane w związku z brakiem środków w miejskiej kasie, kwota ta obecnie wynosi ok. 500 mln zł.