Muzeum Techniki do zamknięcia?

Zarząd Pałacu Kultury i Nauki wypowiedział umowę najmu Muzeum Techniki i Przemysłu NOT. Muzeum, choć umówiło się z PKiN na preferencyjny czynsz, i tak go nie płaci od kilku miesięcy. Zaległości wynoszą już 730 tys. zł. W związku z tym zarząd wyznaczył Muzeum termin wyprowadzki - do 30 września. 

Kłopoty z płatnościami zdarzały się niemal co roku, ponieważ muzeum jest uzależnione od dotacji z Ministerstwa Nauki. Tegoroczne problemy Muzeum Techniki są jednak bardzo poważne, bo Ministerstwo poinformowało właśnie, że tegorocznej dotacji, 5 mln zł, nie przyzna. Do tej pory Naczelna Organizacja Techniczna (NOT), która prowadzi warszawskie muzeum techniki, dostawała środki z MNiSW na działalność upowszechniającą naukę.

"Muzeum Techniki i Przemysłu NOT nie jest pod względem prawnym muzeum państwowym, a placówką, której właścicielem jest organizacja pozarządowa. Zbiory są zatem prywatną kolekcją stowarzyszenia, a to uniemożliwia uzyskanie stałego finansowania z budżetu państwa" - napisano w informacji resortu, jednocześnie podkreślając, że przyznanie środków w ramach konkursu, to co innego niż przyznanie dotacji.

Historia Muzeum sięga 1875 roku, gdy powstało Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Muzeum działało do pierwszej wojny światowej. Odegrało znaczącą rolę w kulturze, nauce, technice i życiu gospodarczym ówczesnej Polski. Pierwsze naukowe kroki stawiała późniejsza dwukrotna laureatka Nagrody Nobla Maria Skłodowska-Curie. W 1929 roku powołano Muzeum Techniki i Przemysłu, którego organizatorem i pierwszym dyrektorem był inż. Kazimierz Jackowski, zamordowany w Katyniu. W czasie II wojny światowej i bezpośrednio po jej zakończeniu Muzeum uległo zniszczeniu. O reaktywowanie go wystąpiło grono inżynierów w 1952 roku. Wówczas opiekę nad reaktywowaną placówką: Muzeum Techniki powierzono Naczelnej Organizacji Technicznej. Muzeum mieści się w PKiN od 1955 r.

Od lat 60. XX wieku Muzeum opiekuje się szczególnie cennymi zabytkami technicznym w Polsce: Hutą Żelaza w Chlewiskach (zbudowana w 1892 roku) , walcownią i pudlingarną w Sielpi Wielkiej (zbudowana w 1842 roku), kuźniami wodnymi w Gdańsku Oliwie i Starej Kuźnicy oraz - budując Muzeum w Nowej Słupii. W ciągu ponad 60 lat powojennej działalności Muzeum Techniki zgromadziło cenne zbiory przede wszystkim z zakresu historii polskiej techniki: kolekcję motocykli ze słynnymi motocyklami marki "Sokół", kolekcję odbiorników radiowych - głównie pochodzących z krajowej produkcji, kolekcję instrumentów geodezyjnych, kolekcję przyrządów techniki biurowej, kolekcję mechanizmów grających. Niektóre z tych kolekcji są największe w kraju. Znajdują się też w zbiorach obiekty o szczególnej wartości historycznej, jak np. "Machina rachunkowa" konstrukcji warszawskiego zegarmistrza Izraela Abrahama Staffela (1842) czy pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa Kazimierza Prószyńskiego (1911).

W Muzeum Techniki i Przemysłu NOT znajduje się Planetarium, w którym odbywają się prelekcje astronomiczne. Dzięki specjalnej aparaturze - na wewnętrznej kopule Planetarium - można odtworzyć obraz nieba widocznego z północnej półkuli Ziemi w dowolnej porze doby i roku. W placówce można zobaczyć wczesne komputery NCR-315, ZAM-21, czy konstrukcje wrocławskiej fabryki Elwro: Odra 1002, 1003, 1013, a także bliższe nam pierwsze komputery 8-bitowe - Commodore, Atari, ZX Spectrum. Są też analogowe maszyny matematyczne i urządzenia peryferyjne z najstarszym polskim Analizatorem Równań Różniczkowych konstrukcji Leona Łukaszewicza z roku 1954. 17 listopada 2014 r. po raz pierwszy od kilkunastu lat Muzeum otworzyło wystawę stałą: 21 motocykli, wśród nich Sokoły, Junak, Osa, Komar i Gazela. Inne wystawy stałe to m.in: "Transport" – gdzie prezentowana jest historia środków transportu od bicykli do pojazdów z XX w., "Mechanizmy Grające", "Technika Komputerowa" czy "Energia Odnawialna".

Od kilku lat Muzeum organizuje wystawy o nowoczesnej technice. Jedną z nich jest Festiwal Robotów Cyberiada, na którym prezentowane są roboty pływające, latające, jeżdżące i kroczące oraz edukacyjne, medyczne i przemysłowe. kolekcji mechanicznych instrumentów grających z XIX i XX w.