Tę wystawę tworzy zaledwie kilka eksponatów. Ale bez nich, i wydarzeń z nimi związanych, Polski by nie było. 

- 1050. rocznica chrztu Polski zasługuje na wielką wystawę. Ale taka nie powstała, także z winy instytucji kościelnych - mówi dr hab. Przemysław Mrozowski, p.o. dyrektora Zamku Królewskiego, prezentując w Izbie Wieży Grodzkiej zaledwie kilka, ale za to bezcennych zabytków. - Nazywamy to prezentacją, a nie wystawą. Żeby nie budzić wielkiego apetytu - dodaje szczerze. Choć eksponaty, które podziwiać można na zaledwie kilkunastu metrach kwadratowych, to prawdziwe skarby, niektóre rzadko eksponowane.

Wśród nich "Sakramentarz tyniecki" o kilkudziesięciu kartach barwionych purpurą i pisanych złotem. Okazale zdobiony kodeks to najstarszy rękopis liturgiczny znajdujący się nieprzerwanie w polskich zbiorach od XI stulecia. Z wprowadzeniem nowej religii i budową organizacji kościelnej jest związana wyjątkowa czara włocławska. Wykonana w X wieku, należy do najstarszych naczyń liturgicznych zachowanych w naszym kraju.

Prawdziwą ozdobą skromnej ekspozycji poświęconej jubileuszowi 1050-lecia chrztu Polski, zorganizowanej w przededniu Światowych Dni Młodzieży, jest jedno z czołowych dzieł warsztatu malarskiego Stanisława Samostrzelnika. To „Żywoty arcybiskupów gnieźnieńskich” Jana Długosza, zdobione wielobarwnymi portretami prymasów i biskupów krakowskich, a przede wszystkim patronów Królestwa Polskiego, wśród nich - świętego Wojciecha.

- Bez tego patrona Polski opowieść o początkach chrześcijaństwa w naszym kraju byłaby niepełna, podobnie jak bez prezentowanego na wystawie „Rocznika Świętokrzyskiego dawnego” - mówi dr Przemysław Deles, kustosz ekspozycji „Sacrum Poloniae Iubileum 966-2016”. To w tym najstarszym zachowanym w Polsce dziele historiograficznym znajduje się słynny wpis informujący o przyjęciu chrztu przez księcia Mieszka I w 966 r.

Między gablotami z zabytkami piśmiennictwa znalazło się także miejsce dla repliki słynnych drzwi gnieźnieńskich, które zostały stworzone w 2. połowie XII wieku dla katedry w Gnieźnie. Między skrzydłami wrót z historią życia i męczeństwa patrona Polski umieszczono także kutą w srebrze czarę włocławską, jedno z najstarszych w Polsce naczyń liturgicznych, przedstawiające sceny z biblijnej Księgi Sędziów. Zwieńczeniem ekspozycji jest replika włóczni św. Maurycego, jednego z najważniejszych insygniów władzy cesarskiej, podarowana przez cesarza Ottona III księciu Bolesławowi Chrobremu w 1000 roku. Pod nią umieszczono  denary księcia Bolesława Chrobrego.

Obiekty prezentowane na wystawie pochodzą ze zbiorów: Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Okręgowego w Toruniu i Zamku Królewskiego w Warszawie. Wystawa czynna będzie do 7 sierpnia, od poniedziałku do soboty w godz. 10-18 (w czwartki - do 20.00); w niedziele - od 11 do 18 (ostatnie wejście - na godzinę przed zamknięciem). Zwiedzanie na podstawie biletów wstępu do Galerii Lanckorońskich i Galerii Malarstwa, Rzeźby i Sztuki Zdobniczej (21 zł - bilet normalny; 15 zł - ulgowy; 10 zł/os. - rodzinny; dla dzieci i młodzieży od 7 do 16 lat - 1 zł; w niedziele - wstęp wolny).

Wystawie towarzyszą wykłady:

• 30 czerwca (czwartek), godz. 17: Chrzest Mieszka I, prowadzenie: prof. Przemysław Urbańczyk
• 14 lipca (czwartek), godz. 17, Treści ideowe drzwi gnieźnieńskich, prowadzenie: dr hab. Grażyna Jurkowlaniec
• 17 lipca (niedziela), godz. 13, Via Francigena - średniowiecznym szlakiem do Rzymu, prowadzenie: Magdalena Tworzowska
• 31 lipca (niedziela),  godz. 13, Początki Mieszka I, prowadzenie: dr hab. Paweł Żmudzki
• 7 sierpnia (niedziela), godz. 13, Sztuka pierwszych chrześcijan, prowadzenie: Dominika Jackowiak

Bezpłatne zaproszenia, upoważniające również do wstępu na wystawę, dostępne są w Punkcie Informacji Zamkowej.