Luka w pamięci świata

- To projekt, w wyniku którego powstanie największy w Europie zbiór zeznań i świadectw ludności cywilnej, polskich obywateli odnoszący się do okupacji niemieckiej i sowieckiej. W naszej bazie zamieszczamy przesłuchania świadków przed Główną Komisją Badania Zbrodni Niemieckich i jej prawnych następców. Zeznania kryją w sobie osobiste, czasem bardzo tragiczne doświadczenia tysięcy Polaków – ofiar totalitarnego terroru, ich rodzin, bliskich, sąsiadów, czasem całych wspólnot - mówi min. Magdalena Gawin. - Repozytorium „Zapisy Terroru” po raz pierwszy w tak dużej skali oddaje głos ofiarom. To projekt indywidualizacji ludzkich losów i przywracania o nich pamięci. To w zamyśle głos nie tylko warszawiaków i mieszkańców dużych metropolii, ale także mniejszych miejscowości i polskiej prowincji - dodaje.

Świadectwa dotychczas były rozproszone w różnych aktach procesowych i dostępne wyłącznie w archiwum. Ich status po 1989 r. zmienił się, ale ciągle korzystało z nich niewielu badaczy i bardzo niewiele osób spoza profesjonalnego środowiska naukowców.

  Tomasz Gołąb /Foto Gość - Dzięki „Zapisom Terroru” każdy może wpisać w wyszukiwarkę nazwiska swoich przodków czy nazwę ulicy, przy której mieszka, aby poznać dramatyczne historie z czasu okupacji. Z akt procesowych, zamkniętych dotychczas w archiwach, wydobywamy osobiste świadectwa konkretnych osób, przepisujemy je, redagujemy i udostępniamy w Internecie po polsku i po angielsku - mówi Tomasz Stefanek, historyk idei i muzealnik.

Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego powstał w kwietniu 2016 roku. Służy pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku. Dokumentuje zbrodnie niemieckie i sowieckie, popełnione podczas okupacji Polski, gromadząc świadectwa ofiar, ich rodzin i bliskich. Wspiera badania naukowe, udostępnia teksty źródłowe i ich tłumaczenia na języki obce oraz organizuje międzynarodową wymianę akademicką. Prowadzi działalność wydawniczą i edukacyjną. Ma również inspirować i promować najciekawsze zjawiska w kulturze i sztuce, nawiązujące do historii i doświadczenia totalitaryzmu.