Ustanowił ją papież Pius VII - przypomina ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik metropolity warszawskiego, kard. Kazimierza Nycza.
- Choć o metropolii warszawskiej dużo mówi się ostatnio w kontekście planów powiększenia granic stolicy, struktura nosząca taką nazwę istnieje już od dawna w Kościele. Metropolia warszawska jest bowiem jedną z 15 metropolii ustanowionych przez papieża w Kościele katolickim w Polsce - przypomina ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik metropolity warszawskiego, kard. Kazimierza Nycza.
Metropolia to wedle prawa kanonicznego jednostka administracji kościelnej skupiająca kilka diecezji. Papież ustanawia metropolie w celu wspólnego działania pasterskiego kilku diecezji.
- W Kościele metropolie są strukturami pośrednimi i pomocniczymi w relacjach: diecezja a Stolica Apostolska - wyjaśnia kard. Kazimierz Nycz. Arcybiskup warszawski jest jednocześnie metropolitą, czyli stoi na czele metropolii warszawskiej.
Do metropolii warszawskiej, którą w 1818 r. ustanowił Pius VII, należą dziś: archidiecezja warszawska oraz diecezje: warszawsko-praska i płocka. Od 2007 r. metropolitą warszawskim jest kard. Kazimierz Nycz.
- Z punktu widzenia wiernego metropolia, tak jak dekanat, to struktura mniej znana niż diecezja albo parafia, bo w praktyce nie ma z nią kontaktu. Styczność mają raczej księża i biskupi. Tak jak rolę koordynującą pewnych działań duszpasterskich pełni wobec parafii struktura dekanatu (do dekanatu należy ok. 10 parafii), analogiczną pełni metropolia wobec diecezji - wyjaśnia ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik archidiecezji warszawskiej i arcybiskupa metropolity.
Kard. Nycz podkreśla, że służebność metropolity i metropolii wobec 3-4 diecezji, które do niej należą, polega przede wszystkim na planowaniu niektórych działań duszpasterskich.
Szczególnie wyraża się to wtedy, gdy w którejś z diecezji zbliża się ingres nowego biskupa. Cała metropolia gromadzi się wówczas wokół tego wydarzenia, jakim jest powołanie nowego biskupa w jednej z jej diecezji.
- Po Soborze Watykańskim II podległość tzw. sufraganów, czyli biskupów diecezji, które przynależą do metropolii w stosunku do metropolity, jest raczej symboliczna. Ma służyć lepszemu funkcjonowaniu poszczególnych diecezji - wyjaśnia metropolita warszawski.
Oznaką władzy metropolity jest paliusz - wełniana wstęga o szerokości 4-6 cm, z sześcioma czarnymi krzyżami wyszytymi jedwabiem, którą arcybiskup metropolita nakłada na ramiona, na ornat w czasie sprawowania liturgii. Arcybiskupi-metropolici mogą ją nosić tylko na terenie ich prowincji kościelnych.
W Kościele w Polsce 44 diecezje podzielone są na 15 metropolii. Patronem metropolii warszawskiej jest św. Andrzej Bobola, kapłan męczennik.