Zobacz Czarny Gabinet Prymasa Tysiąclecia

W rolę przewodnika wcieli się 19 maja od godziny 18 do północy Anna Rastawicka, współpracowniczka Prymasa Tysiąclecia i tegoroczna laureatka nagrody Kustosz Pamięci Narodowej. O mieszkańcach pałacu i jego gościach opowiedzą także edukatorzy z Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.

W programie poza zwiedzaniem Domu Arcybiskupów Warszawskich, zaplanowano koncert pieśni sakralnych J. Staromieyskiego, F. Schuberta, C. Cacciniego, A. Wawiłowa, F. Nowowiejskiego i M. Lorenca. Wykona je Agnieszka Gertner-Polak – sopranistka specjalizująca się w muzyce sakralnej i kameralnej, absolwentka m.in. Hochschule fur Music und darstellende Kunst w Wiedniu, występująca obok sław światowej wokalistyki. Ww. 1 listopada 1997 r., w rocznicę święceń kapłańskich Ojca Świętego Jana Pawła II, śpiewała w Watykanie podczas Mszy św. odprawianej przez Dostojnego Jubilata. Towarzyszyć jej będzie Justyna Gertner-Piechel (wiolonczela).

Dom Arcybiskupów Warszawskich, zlokalizowany przy ul. Miodowej 17-19, zbudowany został w XVIII w. w miejscu wcześniejszego dworu z XVII w., obecnie w stylu barokowo-klasycystycznym. W 1843 r. budynek został przekazany na siedzibę arcybiskupa warszawskiego i funkcję tę pełni po dzień dzisiejszy.

Podczas II wojny światowej gmach pałacu został zniszczony. Tu m.in. toczyły się najcięższe walki w czasie Powstania Warszawskiego. Po wojnie, w latach 1949-1954, Pałac został odbudowany według projektu Stanisława Marzyńskiego. Pałac był rezydencją Prymasów Polski do 2007 r.

W budynku mieściły się m.in. szulernia, restauracja, kwatera główna, hotel, poselstwo Rosji czy Instytut Aleksandryjski Wychowania Panien. W 1843 r. budynek przekazano na siedzibę arcybiskupa warszawskiego i funkcję tę z przerwą pełni do dziś. W trakcie Powstania Warszawskiego uległ całkowitemu zniszczeniu. Odbudowany na podstawie planów Merliniego.

Rezydowali w nim wszyscy prymasi Polski, aż do roku 2007. To tu we wrześniu 1953 r. funkcjonariusze Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego aresztowali kardynała Stefana Wyszyńskiego, wieloletniego gospodarza Pałacu, wielokrotnie modlił się w nim kardynał Karol Wojtyła, potem ojciec święty Jan Paweł II.

Ten jeden raz w roku można zobaczyć m.in. Salę Tronową czyli najbardziej reprezentacyjną salę Pałacu, w której m.in. wystawiono trumnę Prymasa, Gabinet Papieski - miejsce aresztowania Prymasa Wyszyńskiego, balkon, z którego, po powrocie z uwięzienia, Prymas pozdrawiał licznie zgromadzonych wiernych, a Jan Paweł II pozdrawiał ich podczas swoich pielgrzymek, Czarny Gabinet tj. miejsce pracy Prymasa Wyszyńskiego i miejsce, w którym przyjmował audiencje.