"Wspominamy dzień, który tragicznie zapisał się w historii Polski - dzień, który otworzył ogrom prześladowań i cierpień, skazywał wielu naszych rodaków na mękę Golgoty Wschodu i przyniósł długoletnie zniewolenie naszej ojczyźnie" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście, który odczytał zastępca szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego Dariusz Gwizdała.

"79 lat temu na Rzeczpospolitą, która walczyła z niemiecką inwazją, napadł drugi agresor - Związek Radziecki. Brunatny i czerwony totalitaryzm podały sobie ręce, dokonując czwartego rozbioru Polski" - podkreślił prezydent. "Celem sowieckiej agresji było nie tylko zagarnięcie połowy terytorium RP, ale także odebranie Polakom dumy, pamięci i tożsamości wolnego narodu" - dodał.

Andrzej Duda zwrócił uwagę, że "stalinowskie represje uderzyły przede wszystkim w polską inteligencję". "Oddajemy dzisiaj cześć wszystkim polskim Sybirakom oraz wszystkim Kresowianom, którzy wygnani z ojczystych stron doświadczyli goryczy tułaczki i musieli na nowo zbudować podstawy swojego życia. Uczą nas oni, jak zobowiązujące dziedzictwo zawarte jest w słowach: +Jeszcze Polska nie zginęła+" - podkreślił prezydent.

"Spotykamy się w tym szczególnym dniu, by zaświadczyć, że tragiczna przeszłość, która przypadła w udziale Polakom na Wschodzie, jest nieusuwalną częścią naszej historii i tożsamości. W setną rocznicę odzyskania niepodległości w sposób szczególny rozumiemy, jak ważne jest umacnianie naszego suwerennego państwa i zapewnienie bezpieczeństwa każdemu polskiemu obywatelowi. Pielęgnowanie narodowej pamięci to nasz hołd dla tych, którzy cierpieli dla Polski. Wieczna pamięć ofiarom Golgoty Wschodu. Chwała Bohaterom polskiej historii" - napisał Duda.

List premiera Mateusza Morawieckiego do uczestników uroczystości odczytał szef gabinetu politycznego Prezesa Rady Ministrów Marek Suski. "17 września, podobnie jak 1 września 1939 r., wyznacza jedną z najistotniejszych, a zarazem najtragiczniejszych dat w historii Polski. Tego dnia wraz z przekroczeniem przez Armię Czerwoną granic Rzeczypospolitej dopełniły się ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Nasza ojczyzna stała się ofiarą sojuszu dwóch zbrodniczych totalitaryzmów, sojuszu nazywanego czwartym rozbiorem Polski" - napisał premier. 

"17 września 1939 r., jak podkreślają historycy, zadano Polsce podstępny cios w plecy, który ostatecznie przesądził o losach kampanii wrześniowej i zniweczył nadzieję na zorganizowanie walki o naszą niepodległość" - ocenił, dodając, że "w szczególnym roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości na nowo podejmujemy zobowiązanie, że suwerenna RP nigdy nie zapomni o ofiarach zbrodni totalitaryzmu. Cześć i ich pamięci".