W przestrzeni wirtualnej powstanie wyjątkowe muzeum, upamiętniające Polskie Państwo Podziemne. Będzie to jedyna w swoim rodzaju inicjatywa, upamiętniająca polski ruch oporu podczas II wojny światowej. Mecenasem Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego jest PGE Polska Grupa Energetyczna.

Polski ruch oporu, składający się z 400 tys. zakonspirowanych żołnierzy, 50 tys. urzędników pracujących w tajemnicy przed okupantem czy największego w Europie tajnego koncernu wydawniczego to fenomen w skali światowej.

- Polskie Państwo Podziemne nie jest powszechnie znane, jego historia rozmyła się w ogólnym dramacie II wojny światowej. W przestrzeni publicznej brakuje miejsca, które przedstawiałoby niezwykłość i złożoność polskiego oporu, a także obejmowało całość aktywności podziemnych struktur państwowych - tłumaczy Wojciech Dąbrowski, prezes Zarządu PGE Polska Grupa Energetyczna. - Dla mnie osobiście historia Polskiego Państwa Podziemnego to inspirująca opowieść o bohaterstwie, patriotyzmie i odwadze cywilnej Polaków pod okupacją niemiecką. To muzeum odda hołd tym wszystkim, którzy narażali swoje życie i swoich bliskich, nie tylko z bronią w ręku, ale także wypełniając obywatelskie obowiązki wobec ojczyzny.

- W Wirtualnym Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego prezentowanych będzie ponad 3000 eksponatów. Wśród nich znajdą się nigdy wcześniej nieprezentowane dokumenty, zdjęcia czy wspomnienia oraz relacje. Poprzez obiekty archiwalne i muzealne, relacje świadków historii, rodzinne pamiątki i osobiste dokumenty pragniemy w innowacyjny i nowoczesny sposób opowiedzieć o wyjątkowej historii tajnego państwa - mówi Maciej Piwowarczuk z Fundacji na rzecz Wielkich Historii, pomysłodawca muzeum.

Otwarcie muzeum planowane jest w 2022 roku. Obecnie trwa digitalizacja historycznych dokumentów znajdujących się w prywatnych kolekcjach, ośrodkach muzealnych i zespołach archiwalnych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Wśród nich są raporty wywiadowcze, prace domowe uczniów tajnych kompletów, wyroki podziemnych sądów czy schematy rakiety V2. W tworzenie treści do Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego może włączyć się każdy, kto zna i chce podzielić się rodzinnymi okupacyjnymi historiami za pomocą strony internetowej: tajnepanstwo.pl. W przyszłości zostaną one udostępnione w wirtualnym muzeum. Specjalny algorytm zaproponuje indywidualną trasę zwiedzania lub wystawę, np. przedstawiającą okupacyjny humor, repertuar podziemnych teatrów czy historię partyzanckiego oddziału. W Wirtualnym Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego znajdzie się miejsce na opowieść o walce zbrojnej, jak i pracy wywiadowczej, tajnych kompletach i konspiracyjnych wydawnictwach, pracy administracyjnej, pomocy społecznej czy planach odbudowy kraju po wojnie.

- Wirtualne muzea nie mają ograniczeń. Można w nich swobodnie wędrować w czasie i przestrzeni. Działają 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. A, co najważniejsze - są w stanie pomieścić nieograniczoną liczbę zbiorów - dodaje Maciej Piwowarczuk. Wirtualne Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego jest projektem autorskim, realizowanym przez Fundację na rzecz Wielkich Historii, finansowanym z kasy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacji PGE oraz Fundacji PZU.

Fundacja na rzecz Wielkich Historii od 2008 r. działa na polu edukacji historycznej. W swoich działaniach odkrywa dziedzictwo i przeszłość na nowo, wykorzystując nowoczesne technologie w procesach digitalizacji i udostępniania szerokiej publiczności zbiorów, archiwów oraz kolekcji. Fundacja tworzy między innymi narracyjne wystawy w internecie (np. kosciuszko.wielkiehistorie.pl), udostępnia innowacyjne narzędzia do nauki historii (np. aplikacja ToTuBy).

Fundacja PGE prowadzi różnego rodzaju działania społeczne, nastawione szczególnie na edukację, pielęgnowanie pamięci historycznej oraz wsparcie osób starszych. Od 2016 r. PGE jest partnerem strategicznym Muzeum Powstania Warszawskiego, a w 2020 r. objęła patronatem autorski program "Rodzinne spotkania z historią", którego celem jest rodzinne zwiedzanie muzeum i udział w zajęciach prowadzonych przez edukatorów w formie interaktywnej gry. Fundacja PGE prowadzi też projekt "Tablice pamięci", który ma przywracać pamięć o Tablicach Tchorka upamiętniających miejsca egzekucji Polaków w czasie II wojny światowej. W ramach projektu przy każdej tablicy Karola Tchorka PGE umieszcza tablicę z informacją w języku polskim i angielskim wraz z kodem QR, dzięki któremu można ściągnąć na telefon specjalną aplikację mobilną, umożliwiającą zlokalizowanie istniejących tablic, a także poznanie historii każdego z miejsc upamiętniających niemieckie zbrodnie. Powstała także specjalna strona internetowa www.tablicepamieci.pl, gdzie można znaleźć na bieżąco aktualizowane informacje o projekcie.