W potężnym zbiorze amerykańskiego Archiwum Narodowego "College Park" zespół badaczy z Muzeum Powstania Warszawskiego odnalazł fotografie dotyczące stolicy. Badania były prowadzone już wcześniej, ale dopiero dzisiejsza technologia pozwoliła na pełną ich prezentację. - Z ponad miliona zdjęć zrobionych przez niemieckie lotnictwo udało nam się wybrać prawie 2 tys. zdjęć Warszawy. Udostępniamy ten zbiór w formie aplikacji na stronie internetowej, która jest wstępem do projektu społecznego "Korzenie Miasta" - powiedział podczas prezentacji projektu Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.

Zbiór zdjęć zawiera unikatowe fotografie wykonane od końca 1941 do 28 grudnia 1944 roku. - To ostatnie zdjęcie jest wstrząsające. Widać na nim puste miasto z chmurą pyłu pochodzącą z wysadzonego lewego skrzydła Pałacu Saskiego. Prawe skrzydło jeszcze stało. Jak wiemy z historii, zostało wysadzone następnego dnia - opowiadał J. Ołdakowski.

Ryszard Mączewski, varsavianista z Muzeum Powstania Warszawskiego, wyjaśnił, że zdjęcia mogą stanowić unikatowy, historyczny materiał porównawczy. - Mamy też fantastyczny zbiór zdjęć sprzed powstania, z 27 lipca 1944 roku. To cenne źródło do badania, jaka część Warszawy została już zniszczona we wrześniu 1939 r. albo podczas sowieckich bombardowań. Potem mamy duży zbiór z okresu powstania, między innymi nalot wykonany 30 sierpnia. Widać na nim barykady, wozy tramwajowe na ulicach i wiele innych szczegółów - powiedział R. Mączewski. Dodał, że w kolekcji znajdują się też zdjęcia wykonane już po powstaniu, na których widać kolejne etapy destrukcji miasta.

GOSC.PL DODANE 29.07.2021 AKTUALIZACJA 30.07.2021

Zobacz, jak zmieniała się Warszawa

​Dzięki mapie GIS można porównywać, jak wyglądały poszczególne rejony miasta w lipcu 1944 r., podczas powstania, zaraz po zakończeniu zrywu w listopadzie 1944 r., w 1945 r. oraz współcześnie.  

Udostępniona na stronie internetowej www.korzeniemiasta.pl baza zdjęć to wstęp do badań społecznościowych, które łączą bazę zdjęć z zaawansowanym systemem informacji geograficznej. - Do fotografii można dodawać poszczególne warstwy. W nich będzie można dopisywać wiedzę i własne spostrzeżenia. Nie trzeba być specjalistą od zdjęć lotniczych, aby znaleźć na tych zdjęciach coś ciekawego i móc je porównywać - powiedział J. Ołdakowski.

Pierwszy temat badań wskazali sami powstańcy. Świadkami wojennych wydarzeń są stare drzewa rosnące w Warszawie jeszcze przed 1939 r., pamiętające czasy przedwojennej stolicy, a później lata okupacji i ciężkie walki z okresu Powstania Warszawskiego. - Chcemy stworzyć społeczność, która wspólnie z  nami będzie badała i opracowywała kolejne warstwy mapy powstańczej Warszawy - mówią twórcy projektu. - Do udziału zapraszamy wszystkich, którzy chcą lepiej zrozumieć nasze miasto - dodają.