Msza św. pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza w archikatedrze św. Jana Chrzciciela zakończyła diecezjalny etap synodu. Podczas liturgii zaprezentowano dokument synodalny.
Podczas liturgii, której przewodniczył kard. Kazimierz Nycz, zaprezentowany został dokument będący syntezą konsultacji prowadzonych w archidiecezji od jesieni ubiegłego roku.
W homilii bp Piotr Jarecki podkreślił, że zakończenie fazy diecezjalnej synodu zbiegło się w czasie z uroczystością Najświętszego Serca Pana Jezusa. - Serce Jezusa nie jest sercem korporacyjnym, ale sercem komunijnym, szafującym troskę o każdego, bez wyjątku człowieka, w każdej sytuacji moralnej, w każdej sytuacji życiowej - zaznaczył biskup, wyjaśniając, że temu Sercu najbardziej zależy na ludziach przeżywających różne problemy, kryzysy. - To serce kocha człowieka nie ze względu na jego czyny, na jego poglądy, lecz ze względu na jego człowieczeństwo - dodał.
Kaznodzieja zaznaczył, że serce Pana Jezusa jest wzorem dla Kościoła, a przeżywając synod, mieli przekonanie, że znajdują się w sercu Kościoła. - Modlitwy i refleksje synodalne były swoistym laboratorium chrześcijańskiego rozeznawania. Chodzi o inspirowane wiarą odczytywanie znaków czasu - wyjaśnił biskup. - Co nam chce powiedzieć Bóg poprzez konkretne wydarzenia w Kościele i na świecie: pandemię, wojnę na Ukrainie, postępującą laicyzację młodego pokolenia, atomizację społeczną i kryzys braterstwa, wykorzystywanie seksualne dzieci przez niektórych duchownych? - wyliczał znaki czasu.
Według hierarchy rozeznawanie jest procesem, który ma doprowadzić do konsensusu. - Trzeba wsłuchiwać się w głos każdego członka wspólnoty, nawet, a może przede wszystkim w ten głos, który jest diametralnie różny od mojego, z przekonaniem, że człowiek, który go wypowiada, pragnie, tak samo jak ja, dojść do prawdy polifonicznej - zaznaczył.
Dodał, że w procesie chrześcijańskiego rozeznawania człowiek nie powinien liczyć tylko na własną wiedzę i inteligencję, ale przede wszystkim wsłuchiwać się w głos Ducha Świętego. - Uświadamialiśmy sobie, że właśnie na tym polega różnica między dynamiką synodalności, a dynamiką demokracji. W synodzie większość nie zwycięża mniejszości. Otwartość na Ducha Świętego gwarantuje jedność w wielości. Nie ma zwycięzców i pokonanych - ocenił, dodając, że upór w poglądach jest dowodem zamknięcia się na Ducha Świętego.
Dodał, że metodą w procesie chrześcijańskiego rozeznawania powinien być dialog zarówno horyzontalny - z Bogiem, jak i wertykalny - z drugim człowiekiem. - Nie ma dialogu bez słuchania - podkreślił.
Przedstawiając wnioski z konsultacji synodalnych, podkreślił, że wśród najczęściej podejmowanych tematów na pierwszy plan wysuwają się m.in. poprawa relacji duchownych ze świeckimi, tworzenie nowych przestrzeni spotkania także między duchownymi, a świeckimi, przeciwstawienie się klerykalizmowi, Kościół jako wspólnota, a nie instytucja świadcząca usługi religijne, rozeznawanie i podejmowanie decyzji w duchu synodalnym, a nie monarchicznym, większe uwzględnienie roli kobiet, formowanie rodzin i młodzieży, oraz większa otwartość na osoby z peryferii Kościoła, takie jak osoby rozwiedzione, osoby homoseksualne, bezdomni, chorzy czy osoby niewierzące i wątpiące.
Kard. Kazimierz Nycz podkreślił, że istotą synodu nie jest sam dokument i jego odkrywczość, ale rozmowa i wzajemne wysłuchiwanie się. Kardynał dodał, że po zakończeniu synodu nie chodzi o to, by w rzeczywistości, jaką jest parafia - ojczyzna Kościoła - powoływać nowe struktury, nowe organizacje i miejsca dialogu, tylko uruchomić te, które są. - Chodzi o to, żeby uruchomić parafię, dekanat, radę parafialną, obudzić różne inne grupy i organizacje nieformalne i formalne, ale także ożywić radę ekonomiczną, radę duszpasterską diecezjalną, żeby one stały się naprawdę synodalne - nie uśpione, nie na papierze, ale realne. O to starajmy się wszyscy bardzo zabiegać - zaapelował.
Na zakończenie Mszy św. kard. Kazimierz Nycz wręczył dokument synodalny księżom dziekanom reprezentującym wszystkie dekanaty archidiecezji warszawskiej. Ma być on inspiracją do synodalnego opracowania programów duszpasterskich na poziomie parafii.
XVI Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów na temat "Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo, misja" trwa od października 2021 r. Pierwszym etapem synodu były konsultacje przeprowadzone na poziomie diecezji. Po ich zakończeniu rozpocznie się faza kontynentalna, a w październiku 2023 - powszechna.