Spłonęła dzwonnica sanktuarium na Pradze przejdź do galerii
Drewniana dwukondygnacyjna dzwonnica szczyciła się tytułem najstarszego drewnianego zabytku na Kamionku i w okolicy.
Stołeczny konserwator zabytków poinformował, że pożar wybuchł około godziny 17.15 i błyskawicznie rozprzestrzenił się na cały obiekt. Doszczętnie spłonęła zabytkowa drewniana dwukondygnacyjna dzwonnica, która szczyciła się tytułem najstarszego drewnianego obiektu na Pradze.
Konstrukcja, wzniesiona według szacunków w 1817 roku, znajdowała się kilka metrów od sanktuarium Matki Bożej Zwycięskiej, na terenie Cmentarza Kamionkowskiego przy ulicy Grochowskiej 365 i należała do zespołu sakralnego parafii Bożego Ciała.
Akcja gaśnicza sześciu zespołów straży pożarnej trwała ponad dwie godziny. Z ponad 200-letniej dzwonnicy pozostał jedynie stalowy stelaż utrzymujący dzwony oraz kilka desek szalunkowych. Na szczęście, dzięki stalowej konstrukcji wzmacniającej, udało się uratować dwa cenne dzwony znajdujące się wewnątrz dzwonnicy. Starszy z nich pochodzi z 1772 roku i stanowił nie tylko element liturgiczny, ale również cenny artefakt historyczny. Spaleniu uległy deski szalunku, więźba i dach.
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków Marcin Dawidowicz zapewnił w mediach społecznościowych, że dzięki przygotowanej wcześniej dokumentacji technicznej i konserwatorskiej istnieje realna możliwość rekonstrukcji zabytkowej dzwonnicy.
Początki parafii na Kamionku sięgają prawdopodobnie przełomu XIII i XIV wieku. Pierwotny kościół, pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa i Męczennika, dzielił losy wielu osad w tamtym czasie. Szczególnie dotkliwe były zniszczenia podczas wojny szwedzkiej w 1656 roku, które doprowadziły do przeniesienia probostwa do Skaryszewa, a ostatecznie do rozebrania kościoła w 1775 roku. Na miejscowym cmentarzu, najstarszym na Pradze, pozostał jedynie niewielki, drewniany kościółek. To właśnie w jego sąsiedztwie wzniesiono później spaloną dzwonnicę.
Cmentarz kamionkowski był świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych. Spoczywają na nim Polacy i Szwedzi polegli w XVII-wiecznej wojnie, ofiary rzezi Pragi z 1794 roku, a także upamiętnieni są generałowie Jakub Jasiński i Tadeusz Korsak, polegli w insurekcji kościuszkowskiej, uczestnicy powstania listopadowego i obrońcy Warszawy z 1831 roku. Zamknięty w 1887 roku, do dziś pozostaje symbolicznym miejscem pamięci.
Sama parafia Kamion odgrywała istotną rolę w dziejach Polski. W 1573 roku na polach Kamiona odbyła się pierwsza wolna elekcja króla Henryka Walezego, poprzedzona Mszą Świętą. Sto lat później, w 1656 roku, te same pola były świadkiem bitwy ze Szwedami, a polegli spoczęli na kamionkowskim cmentarzu. W 1733 roku Kamion ponownie gościł wolną elekcję, wynosząc na tron Augusta III.
Ważnym momentem w historii Kamiona było włączenie go do Warszawy w 1792 roku. Kilka lat później tereny te rozparcelowano, co dało początek nazwie Kamionek.
Na początku XX wieku mieszkańcy Kamionka wykazali się niezwykłą determinacją. W 1912 roku, wbrew woli zaborczych władz, w ciągu jednej nocy rozbudowali niewielką kaplicę, stawiając urzędników przed faktem dokonanym. W tym samym roku papież Pius X poświęcił kamień węgielny pod budowę nowego kościoła Bożego Ciała, który stał się centralnym punktem reaktywowanej w 1917 roku parafii.
Stary drewniany kościółek na cmentarzu był świadkiem wzruszającego wydarzenia w sierpniu 1920 roku. Ksiądz Ignacy Skorupka odprawił w nim Mszę Świętą i spowiadał żołnierzy przed bitwą pod Ossowem, w której dzień później zginął.
Nowa świątynia, pod wezwaniem Matki Bożej Zwycięskiej, zaczęła powstawać w 1929 roku jako wotum za Cud nad Wisłą. Pierwsza Msza Święta została w niej odprawiona w 1931 roku. Kościół zdobią cenne dzieła sztuki, w tym tryptyk upamiętniający Bitwę Warszawską oraz obrazy Jana Styki.
Podczas II wojny światowej zarówno kościół, jak i plebania zostały zbombardowane. Proboszcz ks. Eugeniusz Dąbrowski, wybitny biblista, ocalił świątynię przed zniszczeniem przez wycofujących się Niemców. Po powojennej odbudowie kościół został poświęcony w 1954 roku.
W 1992 roku, po utworzeniu diecezji warszawsko-praskiej, kościół na Kamionku został podniesiony do rangi konkatedry, a Matka Boża Zwycięska ogłoszona patronką nowej diecezji. Parafia gościła ważne osobistości, w tym papieża Jana Pawła II w 1983 roku oraz prezydenta Lecha Wałęsę w 1995 roku.
Pożar drewnianej dzwonnicy, która przez ponad dwa wieki wpisywała się w krajobraz i historię Kamionka, jest bolesną stratą. Jednak bogata przeszłość parafii, pełna determinacji, wiary i ważnych wydarzeń, daje nadzieję, że pamięć o tym miejscu i jego zabytkach zostanie zachowana, a być może, dzięki istniejącej dokumentacji, dzwonnica zostanie odbudowana.
Polecane w subskrypcji
-
- Kościół
-
- Malarstwo
-
- Pytanie czytelnika
-
- Rozmowa
