Organizowane przez Muzeum Historii Polski głosowanie od 18 lat wyróżnia najciekawsze inicjatywy historyczne w kraju i za granicą. W tym roku za przedsięwzięcia zorganizowane w 2024 roku nagrodzone zostały projekty, które w wyjątkowy sposób łączą historię, kulturę i edukację.
- Wspólnota nie tyle celebruje mistrzów co samo mistrzostwo. Opowiada sobie cyklicznie o tym, co jest dla niej ważne. To jest moment, gdy możemy zobaczyć w tych najlepszych nagrodzonych odbicie nas samych, ale nie jako jednostek, ale wspólnoty. Konkursy i plebiscyty nie służą tylko wyłanianiu najlepszych. Kształtują kanon, wskazują dobre praktyki, inspirują. A przede wszystkim stwarzają okazję, żeby się zatrzymać i spotkać, żeby być chwilę razem i wspólnie świętować to, co nas łączy. W zatomizowanym, sfragmentaryzowanym świecie bardzo potrzebujemy takich wspólnych momentów refleksji - mówił na gali wręczenia nagród prof. Marcin Napiórkowski, dyrektor Muzeum Historii Polski.

Głos zabrała także minister kultury i dziedzictwa narodowego.
- Ten plebiscyt to coś więcej niż tylko konkurs. To święto polskiej pamięci, dialog między przeszłością a teraźniejszością, a także świadectwo naszego wspólnego wysiłku w pielęgnowaniu dziedzictwa historycznego. Dzięki niemu odkrywamy, jak żywa i inspirująca potrafi być historia - kiedy staje się przedmiotem pasji, refleksji i nowoczesnych form przekazu. Dziękuję wszystkim twórcom, instytucjom, pasjonatom, którzy wzięli udział w tegorocznej edycji, bo to państwo przez swoją pracę, przez swoją wyobraźnię i determinację sprawiają, że historia nie jest zamknięta tym rozdziałem, lecz opowieścią, którą stale dopisujemy - mówiła Marta Cienkowska.

W kategorii wystawa wygrała ekspozycja „Ostatnie lato” przygotowana przez Centralne Muzeum Włókiennictwa. To opowieść o wakacjach 1939 roku z perspektywy fikcyjnej łódzkiej rodziny spędzającej lato 1939 roku w Rudzie Pabianickiej. 

W kategorii wydarzenie laureatem został projekt „Barwy Historii” opracowany przez Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie. Upamiętnia on 400. rocznicę śmierci Piotra Opalińskiego i m.in. rekonstruuje sarmacką uroczystość pogrzebową pompa funebris w kościele pobernardyńskim.

- W naszej kategorii startowały przedsięwzięcia wymagające dużego budżetu. A nasze muzeum jest powiatową instytucją kultury. Nie spodziewaliśmy się zwycięstwa. To dla nas niezwykłe wyróżnienie i potwierdzenie, jak ważną rolę pełnimy w pielęgnowaniu lokalnej historii. „Barwy Historii: 1624–2024. W 400. rocznicę śmierci Piotra Opalińskiego” przygotowaliśmy na nasz piknik historyczny. Inscenizacja magnackiego pogrzebu okazała się wyjątkowa w skali całego kraju i zdobyła uznanie komisji konkursowej i internautów - mówił po ogłoszeniu wyników Rafał Litke, starosta powiatu w Międzychodzie, który odbierał nagrodę .

W kategorii edukacja zwyciężyły Łazienki Królewskie, które przygotowały „Królewski zwierzyniec”, czyli ponad 200 wydarzeń: spacerów sensorycznych, warsztatów przyrodniczych, rękodzielniczych i artystycznych, a także wykładów ukazujących faunę i florę zabytkowego ogrodu, który jest położony w miejscu dawnego Zwierzyńca marszałka Stanisława Herakliusza Lubomirskiego.

Nagroda specjalna Muzeum Historii Polski trafiła do Fundacji Duch Tańca Wiesława Dudka za  polsko-japoński projekt „Młody Duch Tańca” łączący edukację i sztukę baletową. Nagrodą jury została wyróżniona wystawa  ukazująca ceremoniał koronacyjny Augusta II i Augusta III „Niech żyje król! Koronacje Sasów na Wawelu” przygotowana przez Zamek Królewski na Wawelu. 

W tegorocznej edycji plebiscytu zgłoszono aż 135 projektów z Polski i z zagranicy. W pierwszym etapie jury w składzie: prof. Jolanta Choińska-Mika, Wojciech Duch, Mariusz Cieślik, dr Marek Mutor, Rafał Rogulski, Gabriela Sierocińska-Dec wybrali w trzech kategoriach po pięć finalistów. Na nie do 25 sierpnia br. głos mogli oddawać internauci.

Środową galę uświetnił koncert Doroty Miśkiewicz, której przy fortepianie akompaniował Bartłomiej Wąsik. 

Statuetki laureatów zaprojektował Maciej Zychowicz.

Od momentu powstania plebiscytu udział w nim wzięło już ponad 2000 projektów, a w głosowaniach internetowych oddano ponad 50 000 głosów.