To najważniejszy dzień w moim bardzo długim marszu wypromowania Cmentarza Powstańców Warszawy. Taki dostałam rozkaz: mam znaleźć kolegów, zadbać o to, żeby mieli tam swoje nazwiska, ale też, by miejsce pochówku było godne ich walki i ich śmierci - mówi Wanda Traczyk-Stawska.

Na Cmentarzu Powstańców Warszawy znajduje się niewiele pojedynczych grobów. Ludzkie szczątki pogrzebano w 177 zbiorowych mogiłach oraz w kurhanie, nad którym wzniesiony został pomnik "Polegli Niepokonani" autorstwa Gustawa Zemły. Szacuje się, że na cmentarzu zgromadzonych jest ok. 12 ton prochów i na tej podstawie oblicza się, że spoczywa tu nawet 100 tys. osób.

- Gdyby nie starania pani Wandy, nie bylibyśmy w tym miejscu. Bardzo się cieszę, że możemy zrealizować obietnicę budowy izby pamięci przy cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli - podkreślił Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy.

Budowa obiektu zakłada powstanie budynku izby pamięci pełniącego funkcje edukacyjno-martyrologiczne, pawilonu wejściowego stanowiącego niezbędne zaplecze techniczne dla budynku izby oraz segmenty muru pamięci, będące nośnikami dla tabliczek z nazwiskami dla ponad stu tysięcy ofiar cywilnych i wojskowych Powstania Warszawskiego oraz rzezi Woli.

Budynek izby pamięci będzie się składać z bloków mieszczących konkretne funkcje, ograniczonych dwiema masywnymi ścianami. W strefie wejściowej od strony ulicy Wolskiej znajdzie się blok z salą edukacyjną przeznaczoną do prelekcji, wykładów, warsztatów dydaktycznych oraz wyświetlania filmów i archiwaliów. Izba ma być ulokowana w parkowej części, z dala od kurhanu i mogił. Wewnątrz znajdą się wystawy dokumentujące historię cmentarza, życie w okupowanej stolicy oraz ekspozycje poświęcone zbrodniom niemieckim w Warszawie.

Prócz samej izby pamięci jako formy upamiętnienia powstaną także elementy przestrzenne, zwracające indywidualność ofiarom. Nośnikami tego typu wiedzy będzie osiem modułów muru pamięci. Na siedmiu z nich będą zamieszczone tabliczki z danymi ofiar, a na ósmym module - przy pawilonie wejściowym - zamieszczone zostaną informacje o całym założeniu i tematyce upamiętnienia.

Autorami projektu są Piotr Bujnowski, Karina Jędrak, Maciej Koczocik, Krzysztof Makowski i Martyna Rowicka.

Nadzór nad realizacją inwestycji sprawuje Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta, wykonawcą robót budowlanych jest konsorcjum firm MTM Budownictwo Sp. z o.o. i PBO Śląsk Sp. z o.o. Izba pamięci powstanie w niespełna dwa lata - do 6 lipca 2022 roku. Wartość inwestycji to ponad 23 mln zł.