Odbudować Pałac Saski. Ale jak?
Ruszył konkurs architektoniczny na koncepcję odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz trzech kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie.
Ogłaszamy dzisiaj międzynarodowy konkurs architektoniczny na koncepcję odbudowy Pałacu Saskiego. Odbudowa będzie przebiegała zgodnie z zasadami odbudowy konserwatorskiej, czyli z zachowaniem w miarę autentycznych materiałów i technologii” - poinformował wicepremier prof. Piotr Gliński podczas konferencji prasowej, na której ogłoszony został konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz trzech kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie. Organizatorem konkursu jest spółka Pałac Saski, a bezpośrednim operatorem - Stowarzyszenie Architektów Polskich.
Wicepremier Gliński zaznaczył, że Pałac z zewnątrz będzie wyglądał tak jak w sierpniu 1939 r., ale do rozwiązania pozostają kwestie wnętrz oraz funkcjonalności poszczególnych pomieszczeń. Trzy duże nieruchomości, czyli Pałac Saski, Pałac Brühla i kamienice od strony ul. Królewskiej będą zajmowane przez Senat RP, Urząd Wojewódzki, a także pięć instytucji kultury nadzorowanych przez MKiDN: Muzeum Narodowe w Warszawie, Instytut Fryderyka Chopina, Muzeum Historii Polski, Zachętę oraz Biuro „Niepodległa”.
Szef resortu kultury poinformował, że organizatorem konkursu, którego przedmiotem jest koncepcja architektoniczna, jest spółka Pałac Saski, powołana zgodnie z ustawą dot. odbudowy Pałacu Saskiego. Natomiast operatorem konkursu jest Stowarzyszenie Architektów Polskich, najbardziej doświadczona instytucja, która prowadzi tego typu międzynarodowe konkursy.
- Mam nadzieję, że konkurs przebiegnie sprawnie. Został już ogłoszony na odpowiednich stronach Unii Europejskiej. My także na naszej stronie umieścimy regulamin konkursu - przekazał prof. Piotr Gliński, podkreślając, że zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi jednym z ważnych założeń konkursu jest wyodrębnienie Grobu Nieznanego Żołnierza oraz zachowanie piwnic. Poinformował również, że niedługo rozpoczną się prace archeologiczne pod Pałacem Brühla.
Konkurs będzie przebiegał dwuetapowo. W pierwszym etapie nastąpią preselekcje biur architektonicznych, które zgłoszą chęć udziału w konkursie. Do drugiego etapu zostanie zaproszonych pięć biur architektonicznych, które będą już przygotowywały konkretne prace. Budynki mają zostać odtworzone według zewnętrznego kształtu architektonicznego, jaki posiadały w przeddzień wybuchu II wojny światowej, 31 sierpnia 1939 r. W związku z tym niezbędne jest dokładne zbadanie źródeł historycznych, w szczególności zachowanych planów, fotografii i szkiców.
Jednym z wymagań konkursu jest również odtworzenie ogrodu przy pawilonie Becka wraz z ogrodzeniem umożliwiającym swobodną komunikację z Ogrodem Saskim. Zgodnie z zapisem ustawy „układ urbanistyczny placu Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze znajdującym się na nim Grobem Nieznanego Żołnierza, pomnikiem Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Papieskim, Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. oraz pomnikiem Lecha Kaczyńskiego jest nienaruszalny”. Usunięte nie mogą być również relikty zabudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego. Konkursowe wymogi zakładają, że zabytkowe piwnice Pałacu Saskiego będą wyeksponowane dla zwiedzających. Zmiany mogą się natomiast pojawić w przestrzeni sąsiednich ulic. Zasady konkursu dopuszczają np. zwężenie fragmentu ul. Królewskiej, aby zapewnić obsługę komunikacyjną odbudowywanych obiektów.
Odbudowa Pałacu Saskiego stanowi realizację deklaracji prezydenta RP Andrzeja Dudy z 11 listopada 2018 r., która zakończyła wieloletnią debatę publiczną nad potrzebą odbudowy historycznych gmachów przy pl. Piłsudskiego. Budowle mają stać się dopełnieniem odbudowy zniszczonej w czasie II wojny światowej stolicy Polski, a w konsekwencji - symbolem umocnienia jedności wspólnoty obywatelskiej.
