Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Nekropolia pełna tajemnic

Cmentarz Bródnowski jest miejscem wiecznego spoczynku najmłodszej ofiary stanu wojennego, Emila Barchańskiego, globtrotera Tony Halika, ostatniego prymasa Królestwa Polskiego, kard. Aleksandra Kakowskiego i… biskupów nubijskich sprzed tysiąca lat.

Niezwykły w formie nagrobek ma też globtroter i filmowiec, Tony Halik, któremu Gustaw Zemła wyrzeźbił krzyż, na którym zawisł plecak podróżnika. Swoich bliskich na Cmentarzu Bródnowskim chowają też Cyganie. Na grobie swojego przywódcy Michaja Lacy (1906-1976), umieścili popiersie z brązu i kamienną inskrypcję opiewającą jego dni, „jak karty drogocennej księgi, które zapisywał złotym sercem i hojną mądrością”.

Grób na Bródnie ma też pierwsza ofiara stanu wojennego, Emil Barchański, 16-letni uczeń XI Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja, działacz niepodległościowy, którego prawdopodobnie zamordowała SB, wrzucając następnie ciało do Wisły.

Przytłaczająca większość biogramów pochowanych na bródzieńskiej nekropolii nie jest jednak w ogóle znana. A czasem bywa zagadkowa, jak historia trzynastu biskupów nubijskich, których szczątki trafiły tu, po 40 latach spędzonych w magazynach Muzeum Narodowego. Szczątki „świętych”, jak mówiono o nich zostały odnalezione przez polskich archeologów pod kierunkiem prof. Kazimierza Michałowskiego, którzy w Faras, niewielkiej wiosce leżącej w Sudanie w pobliżu granicy z Egiptem, odkryli w latach 60. skarby kultury nubijskiej, m.in. wczesnochrześcijańską katedrę ze wspaniale zachowanymi malowidłami ściennymi. Na płycie bródnowskiego cmentarza zamieszczono jedynie skromny napis: „Grób kapłański”.

Cmentarz Bródnowski (Bródzieński) rozciąga się między Targówkiem a Nowym Bródnem. Zajmuje powierzchnię 114 hektarów, a obwód murów liczy 5 km. Prowadzi do niego osiem bram. Na cmentarzu pochowanych jest ok. 1,6 mln osób i pod tym względem jest jednym z największych cmentarzy Europy. Nekropolia powstała z inicjatywy prezydenta Warszawy Sokratesa Starynkiewicza w 1883 r., gdy liczba ludności Warszawy zaczęła gwałtowanie wzrastać. Cmentarz poświęcił 20 listopada 1884 r. arcybiskup warszawski Tadeusz Chościak Popiel. Następnego dnia odbył się pierwszy pogrzeb - rocznej dziewczynki, Marii Skibniewskiej. Jej grób znaleźć można w kwaterze 44 G VI 1. Początkowo Cmentarz Bródnowski otrzymał status cmentarza dla ubogich, podczas gdy Stare Powązki były uważane za cmentarz dla zamożnych i elity. Zmieniło się to m.in. za sprawą pochówku kard. Aleksandra Kakowskiego, który poprosił o to w testamencie. Do dziś jest on jedynym kardynałem pochowanym na cmentarzu komunalnym.

« 1 2 »
oceń artykuł Pobieranie..
Dyskusja zakończona.

Ze względów bezpieczeństwa, kiedy korzystasz z możliwości napisania komentarza lub dodania intencji, w logach systemowych zapisuje się Twoje IP. Mają do niego dostęp wyłącznie uprawnieni administratorzy systemu. Administratorem Twoich danych jest Instytut Gość Media, z siedzibą w Katowicach 40-042, ul. Wita Stwosza 11. Szanujemy Twoje dane i chronimy je. Szczegółowe informacje na ten temat oraz i prawa, jakie Ci przysługują, opisaliśmy w Polityce prywatności.

Najnowszy numer

Nowy Numer 16/2024

21 kwietnia 2024

Godność nieskończona

Wszystkiemu winien Kant, można by żartobliwie podsumować, i nie, nie chodzi o mały palec u nogi, którego bolesne spotkanie z kantem szafy niejednego z nas już spotkało.

Więcej w Artykuł

Zapraszamy

Brak dostępnych wydarzeń.

Tylko w Gościu